فهرست
مقدمه
فصل اول: کلیات و مفاهیم
1 . قاعده فقهی
الف) مفهوم لغوی
ب) مفهوم اصطلاحی
ج) مهم ترین ویژگی های قاعده فقهی
د) انواع قواعد فقهی
2. خانواده
الف) مفهوم لغوی
ب) مفهوم اصطلاحی
رابطه قاعده فقهی با قواعد دیگر
1 . رابطه قاعده فقهی با قاعده اصولی
2. رابطه قاعده فقهی با قاعده حقوقی
3. رابطه قاعده فقهی با مسئله فقهی
فصل دوم: کاربرد قوعد اختصاصی فقهی در روابط زوجین
قاعده «مماثله حقوق الزوجین»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) کتاب
ب) سنت
ج) اجماع
3. کاربرد قاعده در روابط زوجین
الف) اطاعت زوجه از زوج
ب) عدم خروج از منزل بدون اذن شوهر
ج) اذن زوج در تصرفات مالی
د) تصرفات مالی زن در اموال شوهر
ه) تصرفات مالی زن در اموال خویش
و) وجوب نفقه
ز) خوش رفتاری و بخشش خطای زن
ح) حق قسم
4. کاربرد حقوقی قاعده
قاعده «الولد للفراش و للعاهر الحجر»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) سنت
ب) سیره عملی مسلمانان
3. کاربرد قاعده در روابط زوجین
4. کاربرد حقوقی قاعده
قاعده «الزانی باغ و لامهر لبغی»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) سنت
ب) اجماع
3. کاربرد قاعده در روابط زوجین
الف) استحقاق عوض البضع یا مهریه
ب) حکم مهر در صورت تبیین فساد عقد
ج) معیار مهرالمثل در صورت دخول
د) تأثیر رضایت دختر به ازاله بکارت در تعیین ارش بکارت
4. کاربرد حقوقی قاعده
قاعده «الطلاق بید من أخذ بالساق»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) کتاب
ب) سنت
3. کاربرد قاعده در روابط زوجین
الف) عقلانی تر بودن رفتار مرد
ب) راه های تفویض طلاق به زن
ج) اعطای وکالت در طلاق به زن
د) ترک تکالیف نسبت به زوجه
ه) غیبت زوج
4. کاربرد حقوقی قاعده
قاعده «خمسٌ یطلّقن علی کلّ حال»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) سنت
ب) اجماع
3. کاربرد قاعده نسبت به پنج گروه زنان مذکور
الف) طلاق زن باردار
ب) طلاق مسترابه
ج) طلاق غایب
د) طلاق زن یائسه
ه) وقوع طلاق قبل از نزدیکی
قاعده «مطلقه رجعیه زوجة حقیقیة»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) کتاب
ب) سنت
3. کاربرد قاعده در زوجه حکمی بودن مطلقه رجعیه
الف) تأثیر طلاق از زمان وقوع انشا
ب) شهرت فتوائیه
ج) نقد ادله قائلان به زوجه حکمی بودن مطلقه رجعیه
د) نقد و بررسی اقوال و نظر مختار
ه) مسامحه در کاربرد واژه «حکم»
4. کاربرد قاعده بنا بر قول «زوجه حقیقی» و «در حکم زوجه»
قاعده «انکار الطلاق رجعة»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) سنت
ب) اجماع
3. اقسام رجوع
الف) رجوع لفظی
ب) رجوع فعلی
4. کاربرد قاعده نسبت به شهادت در رجوع
5. کاربرد قاعده نسبت به اختلاف در رجوع
6. کاربرد قاعده «انکار الطلاق رجعة» در حقوق خانواده
قاعده «لا طلاق الا بعد نکاح»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) کتاب
ب) سنت
ج) اجماع
3. تعارض قاعده و رآی عمر بن خطاب در مورد سه طلاقه کردن زن
4. معنای نکاح در عبارت «لا طلاق الا بعد نکاح»
5. کاربرد قاعده در اثبات یکی از شرایط مطلقه
قاعده «اذا کانت المرأة ثقة صدقت فی قولها»
1 . مفاد قاعده
2. مدارک و مستندات قاعده
الف) سنت
ب) اجماع
3. کاربرد قاعده در ادعای مطلقه مبنی بر انقضای عده
4. کاربرد قاعده در عدم فرق بین زن مأمونه و متهمه و مجهول الحال
5. کاربرد قاعده در تصدیق قول زن در مورد ازدواج با محلل، مرگ شوهر و غیره
قاعده «عاشروهنّ بالمعروف»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) قرآن
ب) سنت
ج) شهرت
3. کاربرد قاعده در خانواده
4. کاربرد قاعده در حوزه روابط جنسی زوجین
5. کاربرد قاعده در اثبات اصل وجوب نفقه زوجه
6. کاربرد قاعده در بارداری و فرزندآوری
فصل سوم: کاربرد قواعد عمومی فقهی در روابط زوجین
قاعده «لاضرر و لاضرار فی الاسلام»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) کتاب
ب) سنت
ج) اجماع
د) عقل
3. متن و مفاد حدیث لاضرر
4. کاربرد قاعده لاضرر در روابط زوجین
5. کاربرد حقوقی قاعده
قاعده «نفی العسر الحرج»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) قرآن
ب) سنت
ج) عقل
3. ملاک تشخیص عسر و حرج
4. کاربرد قاعده عسر و حرج
5. کاربرد حقوقی قاعده
قاعده «السلطان ولّی الممتنع»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) روایات
ب) عقل و بنای عقلا
ج) اجماع
د) قاعده لاضرر و لاضرار
3. کاربرد قاعده ولایت حاکم بر ممتنع در حقوق خانواده
الف) امتناع از پرداخت نفقه واجب
ب) امتناع زوج از طلاق در فرض عدم پرداخت نفقه با وجود توانایی در پرداخت
ج) امتناع زوجین از انتخاب حکم
د) امتناع در باب ایلا
ه) امتناع از عمل به مفاد صلح بر مدت متعه
و) امتناع زوج از رجوع یا طلاق در ظهار
قاعده «المغرور یرجع الی من غرّه»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) عبارت »المغرور یرجع الی من غرّه»
ب) بنای عقلا
ج) اجماع
د) قاعده تسبیب
ه) قاعده لاضرر
و) روایات خاص
3. عناصر و شرایط غرور
الف) صدور عمل خدمه آمیز
ب) فعل موجب ضرر و زیان
ج) علم و جهل و ضمان غرور
د) قصد و ضمان غرور
4. کاربرد قاعده غرور در روابط زوجین
قاعده «المؤمنون عند شروطهم»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) آیات
ب) روایات
ج) اجماع
3. شرایط صحت شرط
4. کاربرد قاعده شروط در روابط زوجین
5. تطبیقات شرایط صحت شرط بر شرایط ضمن عقد نکاح
قاعده «الزموهم بما الزموا أنفسهم»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) اجماع
ب) روایات
3. تفاوت قاعده «الزام بر حقوق خانواده»
4. برخی مصادیق تأثیر قاعده الزام بر حقوق خانواده
قاعده «القرعة لکل امر مشکل»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) آیات
ب) روایات
ج) عقل
د) اجماع
3. کاربرد قاعده قرعه در روابط زوجین
قاعده «تزاحم یا اهم و مهم»
1 . مفاد قاعده
2. دلیل و مستندات قاعده
الف) آیات
ب) روایات
ج) اجماع
د) عقل
3. کاربرد قاعده در روابط زوجین
الف) تزاحم حقوق زوجین در حق خروج از منزل
ب) تزاحم حقوق زوجین با حق اشتغال آنان
ج) تزاحم حق نفقه زوجه با نفقه زوج و نفقه اقارب و سایر دیون
د) تزاحم حقوق زوجین در مورد بارداری یا عدم آن (حق استیلاد)
4. ضابطه فقهی حاکم بر حل تزاحم حقوق زوجین
منابع
شناسه کتاب
75410
پژوهشکده زن و خانواده با هدف تبیین دیدگاه نظاممند دین پیرامون مسائل زن و خانواده، تعمیق پژوهشها و کارشناسیهای دینی و پاسخگویی به نیازهای تئوریک و دفاع از مرزهای اعتقادی در این حوزه توسط مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران در سال 1377 تاسیس گردید. ادامه ...
ارتباط با ما
نشـانیمرکزقـم: بلوار الغدیر کوچه 10 پلاک 5
تلفـن: 58-32603357 (۰۲۵) سامانهپیامکی: ۳۰۰۰۱۲۳۰۰۱۱۰۲۰ نشـانیدفترتهــران: بلوارکشاورز،خیابان نادری،ک حجتدوست،پ ۵۶ تلفـــــــــــــــــــــــــــــــــن: ۴ ۴ ۹ ۳ ۸ ۹ ۸ ۸ (۱ ۲ ۰)