عنوان
|
ساختار روابط انساني در خانواده و گرايش به مهاجرت |
تعداد صفحات
|
24 |
نویسنده
|
باقر ساروخانی - اسماعیل جهانی دولت آباد |
مشخصات نشریه
|
فصلنامه جامعهشناسی تاریخی (دانشنامه علوم اجتماعی سابق) - دانشگاه تربیت مدرس سال 1 شماره 1 |
تاریخ انتشار
|
بهار - 1388 |
درجه علمی
|
علمی - ترویجی |
زبان
|
فارسی |
کلید واژه
|
مهاجرت فرار مغزها شبکه خویشاوندی وسعت شبکه خویشاوندی گستره روابط خویشاوندی فراوانی روابط خویشاوندی عمق روابط خویشاوندی
|
موضوع
|
خانواده/ اركان خانواده / ساختار خانواده خويشاوندي / روابط خويشاوندي / صله رحم روابط خانوادگي
|
چکیده
|
مقاله حاضر سعي دارد پديده گرايش به مهاجرت را در ارتباط با نهاد خويشاوندي مورد بررسي قرار دهد. کمتر محققي اين پديده را از منظر رابطه آن با شبکه خويشاوندي بررسي کرده است. بر همين اساس، بر آن شديم تا در اين مقاله، از منظري خاص و جديد، به مسأله فرار مغزها نگاه کنيم و نقش بازدارنده و يا تسهيلکننده خانواده و روابط خويشاوندي در امر مهاجرت تحصيلکردهها را مورد برسي قراردهيم. در مقاله حاضر از رهيافت نظري «کارکردگرايي ساختاري» و همچنين از تئوري «فاصله اجتماعي» بهره بردهايم. بنابراين، برخلاف رويکردهايي که مهاجرت نيروهاي متخصص از کشور را ناشي از وجود برخي عوامل کششي در کشورهاي مقصد ميدانند، مقاله حاضر اين امر را بيشتر ناشي از ناکارآمدي ساختارهاي جامعه ميداند. براي تحليل اين ناکارآمدي ساختاري در سطح نظام خويشاوندي، از تئوري فاصله اجتماعي استفاده شده است. با استفاده از اين تئوري ميتوان گفت که با بيشتر شدن فاصله اجتماعي ميان افراد خويشاوند، نفوذ متقابل آنها بر همديگر کاهش يافته و در نتيجه نظام خويشاوندي آن، کنترل سنتي خود بر فرد را از دست ميدهد، و همين عدم وابستگي و همبستگي فرد با خويشانش، زمينهاي را فراهم ميسازد تا او به محض رويارويي با مشکلات و يا مهيا شدن امکانات سفر، انديشه خروج از کشور و اقامت در نقطهاي ديگر از جهان را در سر بپروراند.\r\nدر اين پژوهش از روش پيمايش استفاده شده است. جامعه آماري را دانشجويان رشتههاي انساني (علوم اجتماعي) و فني (مهندسي برق) دانشگاه تهران تشکيل ميدهند. جمعآوري دادهها نيز از طريق پرسشنامه و در قالب طيف ليکرت انجام گرفته است. يافتههاي تحقيق بيانگر اين امر هستند که ميان چهار متغير اصلي، يعني وسعت نظام خويشاوندي، گستره روابط خويشاوندي، فراواني روابط خويشاوندي و عمق روابط خويشاوندي، و متغير گرايش به مهاجرت از کشور، رابطهاي معنيدار و معکوس وجود دارد. همچنين، از بين چهار متغير مستقل، دو متغير «گستره روابط خويشاوندي» و «عمق روابط خويشاوندي» رابطهاي معنيدار با متغير گرايش به مهاجرت داشتهاند. به عبارت بهتر، افرادي که روابط بيشتر و صميميتري با خويشان خود دارند، گرايش کمتري به مهاجرت از کشور از خود نشان ميدهند.
|