عنوان
|
بررسی ساختار توزیع قدرت در رابطهي زن – شوهر در خانواده از نگاه آیات و روایات |
تعداد صفحات
|
21 |
نویسنده
|
سیدمحمدعلی ایازی - محمد ناصحی |
مشخصات نشریه
|
فصلنامه زن در فرهنگ و هنر (پژوهش زنان سابق) سال 2 شماره 1 |
تاریخ انتشار
|
پائیز - 1389 |
درجه علمی
|
علمی - پژوهشی |
زبان
|
فارسی |
کلید واژه
|
معروف قدرت نقشهای خانوادگی حق و تکلیف عدل شوهر محور خانواده
|
موضوع
|
رياست خانواده / سرپرستي خانواده / مديريت خانواده / قواميت حقوق خانواده خانواده/ اركان خانواده / ساختار خانواده مردسالاري / پدرسالاري روابط زوجين
|
چکیده
|
ساختار نظام خانواده بر اساس روابط اعضاء و حقوق و تکالیف متقابل آنها شکل گرفته و استوار میشود. تمایز نقشهای پدری، مادری و فرزندی و نیز زن و شوهری تمایز حقوق و تکالیف را به دنبال میآورد. بدین ترتیب حقوق و وظایف نقشها متقابل اما متفاوت است. علی رغم تقابل دو سویه حق و تکلیف در روابط اعضاء خانواده، عوامل و شاخصهای ویژهای زمینة بروز قدرت را برای یک نقش و توزیع قدرت در ساختار خانواده اسلامی فراهم میکند. تبیین ساخت قدرت در روابط اعضاء خانواده، بر اساس ترکیبی از دو شاخص تواناییهای ذاتی و طبیعی و شاخص اقتصادی (اتفاق) صورت میگیرد. مرد در نقش شوهر دارای جایگاه و قدرت نسبی برتر در خانواده اسلامی است، اما از قدرت مطلق برخوردار نیست. قدرت او در خانواده به معنای اطلاق نفوذ امر او نمیباشد، بلکه تنها در دایرة «عدل» و «معروف» و در گستره محدود حقوق شوهر نافذ و مشروع است. بر این اساس خانواده اسلامی دارای نظام «شوهر محور» با گرایش «دو سویه» است. قدرت شوهر، در حق تصمیمگیری در مصالح کلی خانواده و شؤون زوجیت از جمله در مورد مسکن، یا چگونگی بهرهمندی جنسی یا توابع حق استمتاع شوهر معنا میشود. بدین ترتیب که خروج زن از منزل در صورت منافات با حق جنسی شوهر کنترل میشود. همچنین قدرت زن، در صورت برآورده نشدن حقوق مالی او مانند مهر، نفقه و مسکن مناسب، یا حقوق غیر مالی مانند معاشرت بالمعروف، برخورد محترمانه و همراه با عدالت و احسان شوهر معنا میشود و بروز مییابد.
|