عنوان
|
صداي زنانه در ادبيات معاصر ايران |
تعداد صفحات
|
29 |
نویسنده
|
ابراهیم فیاض - زهره رهبری |
مشخصات نشریه
|
فصلنامه زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان سابق) شماره 4 پیاپی 16 |
تاریخ انتشار
|
زمستان - 1385 |
درجه علمی
|
علمی - پژوهشی |
زبان
|
فارسی |
کلید واژه
|
جنسیت رمان تحلیل انتقادی گفتمان جامعهشناسی زبان زبان زنانه زبانشناسی اجتماعی
|
موضوع
|
زن و ادبيات / خانواده و ادبیات جنسيت و زبان
|
چکیده
|
اين مقاله ادبيات را با تمام الزامات ادبي خود بهعنوان، روايتي از زبان در نظر ميگيرد و دو نسل از نويسندگان را با توجه به متغير جنسيت تحليل ميكند. در اين مقاله با استفاده از روش تحليل گفتمان و وارد كردن گويههاي ادبيت مكتب فرماليسم، 2جفت متن ادبي در فاصله40 ساله بررسي شدهاند تا ويژگيهاي جنسيتي و ادبيشان استخراج شود. اين رساله به اين مساله پرداخته كه ويژگيهاي آثار زنان و مردان در حيطههايي چون ميزان حركت در معيارهاي ادبيات متن، خروج از واژگان خارج از زبان معيار مانند بكارگيري واژگان قديمي، واژگان بومي، آفرينش واژگان جديد و يا نزديكي به جريانهاي مركزي زبان و فرهنگ مانند استفاده از اصطلاحات و ضرب المثلها در دو نسل از نويسندگان چگونه است. اين مطالعه نشان ميدهد كه در متون مورد بررسي، مردان بيشتر از زنان به جريانهاي ادبيسازي متن نزديك نشدهاند ولي اين كار را به شيوه متفاوتي از زنان انجام دادهاند؛ مردان بيشتر از زنان به دشوارنويسي روي آوردهاند، در حالي كه متون زنان در عين حفظكردن معيارهاي ادبيت، روانتر هستند. اين نكته نيز گفتني است كه حركت دو نسل از نويسندگان در طول زمان در جهت نزديكي به يكديگر بوده است. يعني نويسنده مرد نسبت به نويسنده هم جنس خود در نسل پيشين از قواعد دشوارنويسي فاصله گرفته و نويسنده زن نيز نسبت به نويسنده هم جنس نسل پيش خود از رواننويسي دور شده است. در حيطه واژگاني در دو نسل، زنان بيشتر به واژگان زبان منطقهاي و بومي و مردان بيشتر به واژگان زبان معيار وفادار مانده اند. در زمينه خلق واژگان جديد تفاوتي در دو جنس ديده نشد. در زمينه بهكارگيري دشواژهها، نسل دوم، كمتر از نسل پيشين خود از اين واژگان استفاده كرده، گرچه موضوعات اين دشواژهها با يكديگر متفاوت است. در مجموع ميتوان چنين نتيجه گرفت كه نويسندگان زن و مرد درطول زمان از ويژگيهاي افراطيتر نسل پيشين خود فاصله گرفته و در جهت مشتركي حركت ميكنند، هرچند كه نقطه شروعشان متفاوت است.
|