عنوان | جنسیت و جهانهای اجتماعی معاصر |
تعداد صفحات | 21 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان سال 15 شماره 2 |
تاریخ انتشار | تابستان - 1404 |
محدوده صفحات | 21-1 |
کلید واژه | جنسیت تجدد اسلام ایران جامعه ایرانی روششناسی بنیادین جهانهای اجتماعی |
چکیده |
مباحث مربوط به زن، جنسیت و امتدادهای اجتماعی آن چالش تاریخی جهان اسلام بوده و هست و رویکردهای مختلف فکری و اجتماعی که هریک مبتنی بر نظامهای معنایی خاصی هستند، مواضعی را نسبت به این پرسش اتخاذ کردهاند. در یک واکاوی کلاننگر میتوان ردپایی از دو نظام معنایی عمدۀ اسلام و تجدد در پسزمینۀ این رویکردها مشاهده کرد. پژوهش حاضر درصدد مطالعۀ این رویکردها و تحلیل نظامهای معنایی آنها و صورتبندی رویکردهای معطوف به جنسیت در چارچوب جهانهای اجتماعی است. این پژوهش در زمرۀ تحقیقات کاربردی است و بهلحاظ روشی در حیطۀ تحقیقات کیفی دستهبندی میشود. چارچوب مفهومی مطالعۀ حاضر، نظریۀ جهانهای اجتماعی و روش بهکاررفته برای شناخت نحوۀ تکوین این گفتمانها در ساحت نظری و اجتماعی جامعۀ ایران، روششناسی بنیادین است. براساس یافتههای این پژوهش، ذاتانگاری جنسیتی، امتداد اجتماعی جنسیت، نظامسازی اجتماعی مبتنی بر زوجیت و جنسیت بهمثابۀ ظرفیت وجودی، از مهمترین مؤلفههای نظریۀ اسلامی جنسیت است و فقه جواهری و حکمت متعالیه زمینۀ وجود معرفتی آن و تحولات اجتماعی و سیاسی عصر مشروطه و نیز انقلاب اسلامی ایران بهعنوان زمینههای وجودی غیرمعرفتی این جهان اجتماعی در ایران هستند. همچنین برساختگرایی جنسیتی، فراجنسیتگرایی، جنسیت بهمثابۀ امر سیال، جنسیت بهعنوان ابزار سلطه و نفی امتدادهای اجتماعی جنسیت از مؤلفههای محوری نظریۀ فمینیستی جنسیت است. تفکرات فمینیستی در غرب و جریان فکری نواعتزال و روشنفکری در جوامع اسلامی بهعنوان برخی از زمینههای وجودی معرفتی و تفاوتهای حقوقی زن و مرد در قوانین ایران و تحولات سیاسی دهۀ هفتاد در کشور، زمینههای وجود غیرمعرفتی این جهان اجتماعی در ایران بودند. |
کد مقاله | 52558 |
تعداد بازدید | 5 |
|