عنوان
|
مراقبت از سالمندان در تلاقی فرایندهای درمانی و حمایتگری خانواده: مطالعهای کیفی در شهر یزد |
تعداد صفحات
|
30 |
نویسنده
|
مریم صباغچی - عباس عسکری ندوشن - علی روحانی |
مشخصات نشریه
|
جامعهشناسی کاربردی (مصوب وزارت علوم) سال 35 شماره 2 پیاپی 94 |
تاریخ انتشار
|
تابستان - 1403 |
محدوده صفحات
|
130-101 |
کلید واژه
|
سالمندان خانواده ایرانی روابط نسلی دوره سالمندی یزد (شهرستان) سالمندی حمایت خانواده خانوادههای یزدی مطالعه کیفی مراقبت از سالمندان ابعاد اقتصادی خانواده سالمندان اطرافیان سالمندان خانوادههای دارای سالمند مراقبتهای درمانی مراقبان سالمندان اقتصاد درمان اقتصاد مراقبت
|
چکیده
|
سالمندی، به معنای بیماری نیست، اما بار بیماری در آن چشمگیر است. با ورود به سنین سالمندی، افراد بهلحاظ جسمی و شرایط فیزیولوژیکی کمتوان و نیازمند مراقبت و حمایت رسمی و غیررسمی در این مرحله از چرخۀ زندگی خود میشوند. در فرهنگ تاریخی جامعۀ ایران، مسئولیت مراقبت و مواظبت از سالمندان عمدتاً در چارچوب روابط و مناسبات بین نسلی خانواده تعریف و تضمین میشد. امروزه با روند رو به افزایش شمار سالمندان متأثر از گذار ساختار سنی جمعیت و بالارفتن امید زندگی، خواهناخواه ابعاد گوناگون موضوع مراقبت از سالمندان، مطالبات نامتوازنی را بهطور فزایندهای، هم بر خانواده و هم بر زیرساختهای مراقبتی تحمیل میکند. یکی از ابعاد مهم مراقبت از سالمند، بار مالی هزینههای مرتبط با مراقبتهای درمانی سالمندان است که از قضا در شرایط تورمی و نوسانات اقتصادی کنونی، مسئلهای جدیتر شده است. چگونه خانوادۀ ایرانی در تقلای مدیریت تنگناهای اقتصادی خود، روابط و مناسبات بین نسلی خود را بازتعریف و نقشآفرینی خود را در زمینۀ مراقبت از سالمندان تداوم بخشیده است؟ در پژوهش حاضر برای پاسخ به این پرسش، کوشش شده است تا ابعاد اقتصادی چالشهای مراقبت از سالمندان در بستر خانوادۀ ایرانی در شهر یزد، واکاوی شود. دادههای پژوهش بر پایۀ رویکرد دادهبنیاد و مصاحبۀ عمیق با 22 نفر از افرادی که حداقل از یک عضو سالمند خانواده مراقبت میکنند، گردآوری و درنهایت به شیوۀ کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شد. یافتههای مطالعه در قالب 8 مقولۀ اصلی شامل اقتصاد مراقبت، مضیقههای مالی، امنیت مالی، نارسایی در نظام درمان، پولسالاری در نظام درمان/مراقبت و ... استخراج شد. براساس جمعبندی مفاهیم و مقولهها، مقولۀ هسته با عنوان «مراقبت در گرو پول»، مشخص شد. نتایج پژوهش بهاختصار، حکایت از آن دارد که چالشهای اقتصادی مرتبط با مراقبت از سالمندان، پیچیده و چندوجهی است و علاوه بر بار هزینههای درمانی درخور توجهی که برای خانواده و مراقبان خانوادگی ایجاد میکند و وضعیت رفاهی و روانی آنان را متأثر میکند، پیامدهای اثرگذاری نیز بر کیفیت درمان و مراقبت از سالمندان دارد. نتایج پژوهش با توجه به چشمانداز سالمندی در آیندۀ جمعیت کشور، ضرورت طراحی سیاستهای اجتماعی و حمایتی را منعکس میکند که تقویت حمایتهای بین نسلی خانواده را در کانون توجه قرار دهد.
|