عنوان | نقش زنان نژاده دربار در بر تخت نشینی شاهان نخستین ساسانی (مطالعه موردی: شاپوردختک همسر بهرام دوم) |
تعداد صفحات | 25 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | پژوهشنامه زنان (مصوب وزارت علوم) سال 14 شماره 3 |
تاریخ انتشار | پائیز - 1402 |
محدوده صفحات | 81-57 |
کلید واژه | زنان دربار ساسانی زنان دربار دوره ساسانی شواهد باستانشناختی پادشاهان ساسانی زنان ساسانی بهرام دوم همسر بهرام دوم دادههای مکتوب شاپوردختک |
چکیده |
بنابر برخی از عهدنامهها و وصیتنامههای منسوب به شاهان ساسانی که توسط مورخان دورة اسلامی به دست ما رسیده، فرآیند شاهگزینی توسط خود شاه انجام میپذیرفته است. در نامة تنسر به گشنسب شیوهای دیگر گزارش شده که طی آن انجمنهای دائمی شاهگزینی وجود داشته که وظیفة آنها که شامل مؤبدان مؤبد، دبیران مهشت و سپاهبد سپهبذان میشد، برگزیدن جانشین، پس از مرگ شاه بود. تا پیش از برگردانِ کتیبة شاپور یکم ساسانی بر کعبة زردشت، آگاهی ما در بابِ زنان دربار ساسانی محدود به اطلاعاتی میشد که از طریق روایات مورخان دورة اسلامی در اختیار داشتیم. با ترجمة کتیبة شاپور، ابعاد جدیدی در مسئلة قدرت از طریق زنان نژادة دربار و تأثیرگذاری آنها در موضوع جانشینی و مشروعیت شاهان نخستین ساسانی پیشِ رویِ پژوهشگران پدیدار شد. در این پژوهش تلاش ما بر این است تا با شیوۀ توصیفی-تحلیلی، ضلع سومی در مثلث قدرت دورة ساسانی که همانا زنان بانفوذ دربار بودهاند، بگشاییم. از این رو، به بررسی وضعیت زنان والاتبار در دربار شاهان ساسانی از اردشیر یکم تا نرسه (224-302م.) و جایگاه زنان نژاده در به قدرت رسیدن شاهان این دودمان خواهیم پرداخت. پژوهش موردی ما در میان این بانوان، «شاپوردختگ»، همسر بهرام دوم و مادر بهرام سوم است که به احتمال فراوان مدتی نیز به عنوان ولیعهد شاهِ ساسانی نیز انتخاب شده بود. |
کد مقاله | 48518 |
تعداد بازدید | 66 |
|