- صفحه‌نخست
- بانک اطلاعات علمی
- کتابخانه
-
ارتباط با ما
شماره‌های تماس
مرکز قم
تلفـن: ۱۳-۳۲۹۰۷۶۱۰ (۰۲۵)
فکس: ۱۳-۳۲۹۰۷۶۱۰ (۰۲۵)
سامانه‌پیامکی: ۳۰۰۰۱۲۳۰۰۱۱۰۲۰
خیابان جمهوری، میدان سپاه، بطرف ریل، پلاک ۵۰
مرکز تهران
تلفـن: ۸۸۹۸۳۹۴۴ (۰۲۱)
فکس: ۸۸۹۸۳۹۴۴ (۰۲۱)
بلوارکشاورز،خیابان نادری،ک حجت‌دوست،پ ۵۶
بانــک‌اطلاعــات‌علمــی
| عنوان | بررسی سازها و جنسیت نوازندگان در نگاره‌های نسخه مصوری از دیوان حافظ از دربار گورکانی |
| تعداد صفحات | 16 |
| نویسنده |
|
| مشخصات نشریه | پژوهشنامه گرافیک و نقاشی - دانشگاه الزهرا(س) سال 5 پیاپی 9 |
| تاریخ انتشار | پاییز و زمستان - 1401 |
| محدوده صفحات | 76-60 |
| کلید واژه | موسیقی نگارگری نوازندگان زن نسخه خطی نگاره نگاره‌های ایرانی موسیقی ایران گورکانی سازهای موسیقی آیکونوگرافی نگارگری گورکانی موسیقی قدیم ایران سازشناسی کنزالتحف جنسیت نوازندگان نوازندگان مرد نسخه مصور دیوان حافظ هنر و جنسیت |
| چکیده |
موضوع این پژوهش، سازشناسی موسیقیِ قدیمِ ایران از دریچۀ روایتِ تصویری در نگارگری، و مادۀ مطالعۀ موردی آن یک نسخۀ خطی نفیس از دیوان حافظ (به شمارۀ راهنمای Or. 14319 در کتابخانۀ بریتانیا) است. این نسحه، نخست در مکتب هرات دورۀ تیموری فراهم آمده و سپس در دربار گورکانیان هند نگاره‌های متعددی به آن پیوست شده است. این نسخۀ جالب توجه، تاکنون در مطالعات تاریخی سازشناسی بر مبنای تصویر، مغفول مانده است. مسئلۀ اصلی، شناسایی و بررسی ۳۴ ساز موجود در نگاره‌های حواشی این نسخه و نیز تعیین ترکیب جنسیتی نوازندگان این سازها است. پرسش‌های پژوهش از این قرارند که در این نگاره‌ها کدام سازها در دست نوازندگان مرد و کدام سازها در دست نوازندگان زن نقش شده‌اند؟ این انتخاب‌ها تا چه اندازه با کلیشه‌ها یا انگاره‌های ناظر بر هویت جنسیتی سازها همخوانی دارد؟ در این مقاله، با بهره‌گیری از مکتوبات فارسی در باب موسیقی، به ویژه آثار عبدالقادر مراغی و رسالۀ ارزشمند کنزالتُحَف اثر حسن کاشانی، به روش توصیفی-تحلیلی به مطالعۀ تطبیقی نگاره‌ها (Iconography) با اسناد کتابخانه‌ای پرداخته‌ایم. از یافته‌های پژوهش می‌توان به اختصاص سازهای بادی (نی و سُرنا)، و نیز رُباب به نوازندگان مرد اشاره کرد. همچنین غلبۀ حضور رُباب بر سازهایی همچون عود و تنبور که نقش محوری در موسیقی نظری و عملی قدیم ایران بر عهده دارند، نمایانگرجهت‌گیری جدید سازبندی در فرهنگ موسیقایی زمانه در منطقۀ ایران فرهنگی است. نگارگران این نسخه، زنان بیشتری را در حال نواختن سازهای آرشه‌ای تصویر کرده‌اند. تنها نوازندۀ قانون، مطابق با انتظار قبلی و وضعیت رایج در موسیقی معاصر ایرانی، زن است. |
| کد مقاله | 47734 |
| تعداد بازدید | 22 |
|
|
پژوهشکده زن و خانواده با هدف تبیین دیدگاه نظام‌مند دین پیرامون مسائل زن و خانواده، تعمیق پژوهش‌ها و کارشناسی‌های دینی و پاسخ‌گویی به نیازهای تئوریک و دفاع از مرزهای اعتقادی در این حوزه توسط مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران در سال 1377 تاسیس گردید. 
نشـانیمرکزقـم: بلوار الغدیر کوچه 10 پلاک 5
تلفـن: 58-32603357 (۰۲۵)