عنوان | عدالت جنسیتی و گفتمان عدم تغییر در احکام فقهی زنان |
تعداد صفحات | 21 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان سابق) پیاپی 98 |
تاریخ انتشار | زمستان - 1401 |
محدوده صفحات | 131-111 |
کلید واژه | عدالت جنسیتی حکم فقهی فقه امامیه ادراک عدالت استنباط فقهی احکام فقهی زنان |
چکیده |
عدالت جنسیتی؛ به معنای عدالت استحقاقی میان زنان و مردان، در سطح واقعی ملازمهای با برابری میان آنان ندارد؛ اما در سطح ادراکی هنگامیکه نابرابری وجود داشته باشد، نیازمند توجیه خواهد بود. در فقه اسلامی احکام فردی و اجتماعی متمایز میان زنان و مردان، فراوان هستند. گفتمان رایج فقیهان در قبال این احکام، عدمتغییر است. در این نوشتار عملکرد گفتمان مذکور، در قبال عدالت جنسیتی واقعی و ظرفیتسازی برای ادراک عدالت جنسیتی با روش تحلیلی بررسیشده است. این گفتمان با تکیهبر برخی مبانی نظری نظیر «محدود شمردن عقل در مقام استنباط»، «تکیهبر حکمت مطلق شارع» و «تکیهبر اجماع و شهرت»، درصدد فهم و استنباط فتاوای تمایز است. برخی از طرفداران این گفتمان نیز میکوشند تا از منظر کلامی، حکمتهای این تمایزات را تبیین کنند. بر اساس یافتههای مطالعه، مبانی نظری مذکور توان توجیه تمامی این تمایزات را ندارند و از سوی دیگر، ذکر حکمتهای مذکور نیز تمام فتاوای تمایز را توجیه نمینماید، در نتیجه این گفتمان در مواجهه واقعی و ادراکی با مسئله عدالت جنسیتی وضعیت مطلوبی ندارد و لازم است در استنباطهای فقهی، از طریق «اجتهاد در اصول استنباط» و نیز «بازنگری در ادله فقهی» با نظر به اقتضائات اجتماعی عصر کنونی، در فتاوای تمایز باز پژوهی صورت پذیرد. |
کد مقاله | 47446 |
تعداد بازدید | 49 |
|