عنوان | بررسی تجربه محرومیت در میان زنان با تأکید بر خانواده و محله (مور مطالعه: زنان ساکن در سکونتگاه غیر رسمی التیمور مشهد) |
تعداد صفحات | 31 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | مطالعات جنسیت و خانواده - پژوهشکده زن و خانواده سال 9 شماره 2 پیاپی 17 |
تاریخ انتشار | پاییز و زمستان - 1400 |
محدوده صفحات | 179-149 |
کلید واژه | تجربه زنان محرومیت در خانواده محرومیت مشهد زنان مشهد سکونتگاه غیر رسمی محرومیتهای زنان التیمور محرومیت در محله |
چکیده |
محرومیت با نبود امتیازات و پاداش های اجتماعی همراه است و به سبب تأثیرگذاری بر فرد و جامعه، کیفیت زندگی و سلامت جامعه را تحت تأثیر قرار میدهد. زنان ساکن در بافت غیررسمی شهر به سبب سکونت در این منطقه و هنجارهای حاکم بر این محلات، بیش از گروههای دیگر رنج های مداوم و طولانی را در زندگی شخصی و خانوادگی، همچنین شبکة همسایگی تجربه کردهاند و با محرومیت همنشین بودهاند؛ ولی آنان همواره سکوت اختیار کرده اند. پژوهش حاضر به این گروه آسیبپذیر توجه کرده و طی فرایند علمی و با اتکا به رویکرد کیفی و پدیدارشناسانه و به کمک مصاحبهنامة نیمهساختاریافته، تجربههای 25 تن از زنانِ ساکن در سکونتگاه غیررسمی التیمور مشهد را از ابعاد گوناگون محرومیت در خانواده و محله، واکاوی و تفسیر کرده است. بر اساس متن مصاحبه های انجامشده، مشخص شد زنان در شبکة روابط اجتماعی، قدرت و منزلت اجتماعی و بالاخره دسترسی به منابع و فرصتها، محرومیتهایی را تجربه کردهاند. تعامل اجتماعی رکن اصلی و سازندة زندگی اجتماعی است؛ ولی بر اساس یافتههای پژوهش، زنان تعاملات سردی در خانواده و بهویژه با همسر داشته و از نبود صمیمیت و رابطة عاطفی مثبت و برابر سخن گفتهاند. آنها به سبب نادیده گرفتن نیازها و علایقشان یا ایجاد محدودیت از سوی شوهر، عموماً نقش کمرنگی در تصمیمگیریها دارند و بارها شاهد زیر پا گذاشتن تعهدات زندگی مشترک از سوی شوهر خود بودهاند. در سطح محله و شبکة همسایگی نیز مضایقه و ضعف در تعاملات را که ناشی از بیاعتمادی است، تجربه کرده و به سبب آن رنج کشیدهاند. نتایج پژوهش مؤید آن است که زنان به سبب پذیرش قواعد نانوشتة موجود در حفظ الگوهای مردسالاری، از نظر مناسبات قدرت و منزلت اجتماعی، نابرابری در برخورداری از قدرت را تجربه کردهاند و همواره جایگاه فرودست داشته و سهم ناچیزی از احترام را در خانواده دریافت کردهاند. افزون بر آنچه آمد، نبود خدمات و امکانات در محل سکونت، همتراز نبودن درآمد و هزینة خانواده در شرایط اقتصادی کنونی، همچنین ایجاد موانع یا محدودیت از سوی همسر در دسترسی یا استفاده از فرصتهای محدود و موجود، زمینههایی برای ایجاد محرومیت و نارضایتی زنان است؛ بهگونهایکه غالباً تحت این شرایط با فرورفتن در روزمرگیها از رشد و ارتقای توانمندیهای خود باز میمانند. این یافته ها در مقالة پیشرو بحث و تحلیل شد و بهتناسب، دلالتهای عملی مرتبط برای بهبود اوضاع ارائه گردید. |
کد مقاله | 46011 |
تعداد بازدید | 57 |
|