|
عنوان
|
تحلیل آیکونوگرافیک نقش زنان در نگاره‌های سوگ و ارتباط ایشان با آئین‌های کشاورزی با تأکید بر نگاره‌هایی از ادوار ایلخانی، تیموری و صفوی |
|
تعداد صفحات
|
25 |
|
نویسنده
|
مرضیه جعفرپور - زهره طباطبایی جبلی |
|
مشخصات نشریه
|
زن در فرهنگ و هنر (پژوهش زنان سابق) سال 14 شماره 4 |
|
تاریخ انتشار
|
زمستان - 1401 |
|
محدوده صفحات
|
677-653 |
|
کلید واژه
|
سوگواری ایلخانی نگارگری صفوی نگارگری ایرانی تیموریان نگاره‌های صفوی نگارگری دوره شاه طهماسب صفوی آیین‌های سوگواری نگاره نگاره‌های ایرانی سوگ سوگواری زنان آیکونوگرافی آیین‌های کشاورزی نگاره ایلخانی نگاره تیموری
|
|
چکیده
|
آن‌چه در قاموس ما مرگ نام گرفته و به تلخی از آن یاد می‌کنیم، در نگاه انسان برزگر، پیوند درگذشتگان با زمین و انتظاری برای رستاخیز بود؛ همچون دانه‌‌ای که به امید تجدید حیات در خاک دفن می‌کرد. شواهد برجای مانده از شیوه‌های سوگواری، گویا است که در این وادی، زنان نقش مهم‌تری ایفا می‌کرده‌اند؛ چنان‌که نقش به‌سزائی در آئین‌های برزگری داشته‌اند. بنابراین جستار حاضر، با هدف تبیین نقش زنان در آئین‌های سوگواری و ارتباط آن با آئین‌های کشاورزی، درصدد است به این پرسش‌ها پاسخ دهد که چرا کنشگران آئین‌های سوگ اغلب زنان هستند؟ و آیا ارتباطی بین آئین‌های سوگواری و آئین‌های کشاورزی وجود دارد؟
در همین راستا این پژوهش، هشت نگاره ایرانی با مضمون سوگ از دوره ایلخانی تا صفویه را به روشی تاریخی–تحلیلی با کاربست رویکرد آیکونوگرافی تحلیل کرد. نتایج نشان می‌دهد آئین‌های سوگواری ذاتاً جهت فعال‌سازی قوای نباتات -که در قالب ایزدان گیاهی تجسد یافته‌اند- صورت می‌پذیرفت. این پویه طی استحاله‌ای کلی، از سوگواری برای خدای نباتی آغاز، سپس به سوگواری برای شخصیت‌های اساطیری-حماسی و نهایتاً شخصیت‌های تاریخی دگرسان شد. بر مبنای قرینه‌سازی سوگواری و کشاورزی، از آن‌جا که حضور زنان در زمین‌های زراعی مبارک انگاشته می‌شد، حضور ایشان در سوگواری‌ها توجیه می‌پذیرد.
|
بانــک‌اطلاعــات‌علمــی
پژوهشکده زن و خانواده با هدف تبیین دیدگاه نظام‌مند دین پیرامون مسائل زن و خانواده، تعمیق پژوهش‌ها و کارشناسی‌های دینی و پاسخ‌گویی به نیازهای تئوریک و دفاع از مرزهای اعتقادی در این حوزه توسط مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران در سال 1377 تاسیس گردید. 
نشـانیمرکزقـم: بلوار الغدیر کوچه 10 پلاک 5
تلفـن: 58-32603357 (۰۲۵)