عنوان | تحلیل ماهیت انحلال نکاح به سبب عسر و حرج زوجه از منظر فقه امامیه و حقوق مدنی ایران |
تعداد صفحات | 23 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | مطالعات فقهی حقوقی زن و خانواده - دانشگاه ادیان و مذاهب - مصوب حوزوی سال 6 پیاپی 11 |
تاریخ انتشار | بهار و تابستان - 1402 |
محدوده صفحات | 30-8 |
کلید واژه | قانون مدنی انحلال نکاح قاعده عسر و حرج ایران عسر و حرج زوجه طلاق قضایی فقه امامیه قانون مدنی ایران نظام حقوقی ایران فسخ نکاح دیدگاه فقها فسخ نکاح در فقه فسخ نکاح در قوانین ایران حقوق مدنی دیدگاه فقهی انحلال نکاح در اسلام قاعده نفی عسر و حرج |
چکیده |
عقد نکاح از لازمترین عقود است، با این حال رابطه زوجیت به سبب لعان، ارتداد، رضاع طاری یا تغییر جنسیت به خودی خود زایل میشود و نیز به سبب فسخ، طلاق یا بذل مدت در نکاح منقطع هم به نحو ارادی منحل میگردد. چنانچه زوجه در زندگی مشترک با شوهرش دچار عسر و حرج شدید باشد، مشمول قاعده نفی حرج قرار میگیرد. انحلال نکاح از این جهت در قالب فسخ نکاح متصور است؛ زیرا این قاعده علاوه بر احکام تکلیفی، شامل احکام وضعی، از جمله لزوم عقد نکاح، میشود. اما فقها به سبب رعایت احتیاط و بنا به محصور دانستن فسخ نکاح به عیوب منصوصه، تخلف شرط، و تدلیس، فسخ نکاح از طرف زوجه به سبب عسر و حرج را نپذیرفتهاند. اما اینکه این انحلال نکاح در قالب طلاق قضایی باشد منوط به توسعه قلمرو قاعده نفی حرج به عدمیات احکام است که بعضی از فقها با پذیرش آن، طلاق از طرف حاکم در این خصوص را تجویز کردهاند، که این نظریه به احتیاط نزدیکتر است. گرچه با توجه به ادله فقهی تجویز فسخ نکاح در فرض حرج شدید زوجه، از مبانی فقهی دور نیست. قانون مدنی ایران به پیروی از قول مشهور فقهای معاصر در این خصوص، طلاق قضایی را تجویز کرده است که تبعاً آثار طلاق بر چنین انحلالی مترتب خواهد شد. |
کد مقاله | 45297 |
تعداد بازدید | 60 |
|