|
عنوان
|
تبیین مؤلفه‌های جامعه‌شناسانه تقابل سنت و مدرنیسم در خانواده ایرانی و نمود آن در آثار سینمایی دهه هفتاد؛ مورد پژوهی: دو فیلم زیر پوست شهر و دو زن |
|
تعداد صفحات
|
21 |
|
نویسنده
|
مسعود جباری - سیامک پناهی - مرضیه گرجی پشتی - علی اصغرزاده |
|
مشخصات نشریه
|
نامه هنرهای نمایشی و موسیقی - دانشگاه هنر پیاپی 28 |
|
تاریخ انتشار
|
بهار - 1401 |
|
محدوده صفحات
|
93-73 |
|
کلید واژه
|
جامعه‌شناسی سنت فیلم سینما سینمای ایران مدرنیسم خانواده ایرانی فیلم‌های ایرانی دهه هفتاد فیلم دو زن فیلم‌های سینمایی ایران زیر پوست شهر فیلم سینمایی آثار سینمایی سینمای دهه 70 فیلم‌های اجتماعی فیلم‌های خانوادگی
|
|
چکیده
|
رخدادها و تغییرات مهم فرهنگی و اجتماعی که در دهه هفتاد، برای جامعه معاصر ایران اتفاق افتاد، تأثیرات زیادی بر سینمای ایران داشت. نگاهِ حاکم بر سینمای دهه‌ی شصت، از فیلم‌هایی با محتوای ملی و مذهبی که در قالب سینمای دفاع مقدس نمود می‌یافتند، به درام‌های اجتماعی و روان‌کاوانه تغییر مسیر داد. در این میان در جامعه، مهم‌ترین اتفاق، حضور طبقهی متوسط و به‌دنبال آن تغییر نگرش اجتماعی و فرهنگی مردم بود. طبقه‌ای که با نگاهی مدرن، تلاش می‌کرد تا نقش مهم‌تری در معادلات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جامعه برعهده بگیرد. تقابل سنت و مدرنیسم اگرچه سبقه‌ای طولانی در ایران دارد، اما در دهه هفتاد و با حضور طبقهی متوسط شدت بیشتری به خود گرفت. سینما هم با تطبیق خود با این فرآیند، نگاهی جامعه‌شناسانه به مشکلات و معضلات اجتماعی حادث شده از این تقابل، به‌ویژه در مبحث خانواده داشت.
در این پژوهش با نگاهی به دو فیلم اجتماعی شاخص این دهه، یعنی «زیر پوست شهر» و «دو زن»، هدف آن است که مهم‌ترین آنومی‌های اجتماعی و خانوادگی جامعه معاصر ایران از نگاه این دو فیلم مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق، توصیفی- تاریخی و بر مبنای تحلیل‌های آماری بوده و ابزار مطالعات، کتابخانه‌ای و پرسش‌نامه است. برای استخراج شاخصه‌های اجتماعی مدنظر این دو فیلم، نیاز به ابزاری مناسب برای خوانش بود. ازاین‌رو از اصل همنشینی و جانشینی نشانه‌شناسی مدنظر سوسور استفاده شد. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که در فیلم «دو زن»، متغیرهای کاهش هویت محلی، فربه شدن طبقه متوسط جدید شهری، ورود شاخص‌های هویتی مدرن، سست شدن شبکه‌های سنتی اجتماعی و گسست عاطفی و در فیلم «زیر پوست شهر»، متغیرهای سنت‌گرایی، شکاف اجتماعی و طبقاتی، اهمیت خانواده، حاشیه‌نشینی و تغییر نگرش جامعه به زنان، به‌ترتیب، بیشترین نقش را در همبستگی بین متغیرهای مؤلفه‌های اصلی پژوهش (با ضریب همبستگی 806/0) دارند. بر اساس یافته‌ها، نتایج، حاکی از آن است که ره‌آورد مدرنیته، گسست نسلی و چالش‌های بین نسلی در خانواده‌ها است.
|
بانــک‌اطلاعــات‌علمــی
پژوهشکده زن و خانواده با هدف تبیین دیدگاه نظام‌مند دین پیرامون مسائل زن و خانواده، تعمیق پژوهش‌ها و کارشناسی‌های دینی و پاسخ‌گویی به نیازهای تئوریک و دفاع از مرزهای اعتقادی در این حوزه توسط مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران در سال 1377 تاسیس گردید. 
نشـانیمرکزقـم: بلوار الغدیر کوچه 10 پلاک 5
تلفـن: 58-32603357 (۰۲۵)