عنوان | نسخه مصور ورقه و گلشاه و تصویرگری یک زن آرمانی؛ تحلیل آیکونولوژیک یک نگاره |
تعداد صفحات | 16 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | نگارینه (هنر اسلامی) - دانشگاه بیرجند پیاپی 23 |
تاریخ انتشار | بهار و تابستان - 1401 |
محدوده صفحات | 70-55 |
کلید واژه | زن در نگارگری زن آرمانی پهلوان بانو سلجوقیان زن در ورقه و گلشاه عیوقی نگارگری نگارگری ایرانی زن در نگاره نگاره نگارههای ایرانی اروین پانوفسکی تصویرگری آیکونوگرافی مکتب سلجوقی ورقه و گلشاه آیکونولوژی محمد مؤمن خویی |
چکیده |
نسخه مصور ورقه و گلشاه از نمونههای برجسته نگارگری دوره سلجوقی است. این منظومه که سروده عیوقی است توسط محمد مومن خویی مصور شده است. این داستان روایتگر ماجراهای دو دلداده به نام ورقه و گلشاه است. گلشاه به عنوان شخصیت مهم این روایت نقشی محوری در پیشبرد داستانی دارد. از اقدامات مهم گلشاه میتوان به مبارزه او با دشمنان ورقه، آزادسازی ورقه و مبدلپوشی برای رفتن به میدان جنگ اشاره کرد. این مراحل در نگارهها به تصویر درآمده است. در این پژوهش این پرسش مورد نظر است که از منظر آیکونولوژی نقش گلشاه در نگاره «مبدل پوشی گلشاه و آشکار شدن چهره او در مقابل ربیع» چگونه تحلیل و تفسیر میشود؟ هدف آن است تا طبق الگوی آیکونولوژی اروین پانوفسکی، خوانش نگاره در مراحل سهگانهی آن انجام شود تا از طریق این روش لایههای معنایی اثر شناسایی شود. توصیف پیشاشمایلنگارانه، تحلیل شمایلنگارانه و تفسیر شمایلشناسانه این مراحل سهگانه را تشکیل میدهند. این پژوهش که با روش تحلیلی- توصیفی و شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانهای و اسناد مکتوب انجام شده است، به دنبال آن است تا ویژگیهای تصویر گلشاه را در این نگاره بررسی کند. این مطالعه نشان میدهد تصویر گلشاه در این نسخه نوعی تصویر آرمانی از یک پهلوان زن است که کمتر در منابع فارسی دیده میشود. آنچه از تصویر گلشاه برمیآید این است که گلشاه با نشان دادن شجاعت خود و اقدامتی مانند مبدلپوشی در میدان جنگ مناسبات اجتماعی و فرهنگی زمانه خود را به چالش گرفته است. در نسخه مصور شده این تصویر آرمانی ارائه شده است. |
کد مقاله | 45002 |
تعداد بازدید | 67 |
|