|
عنوان
|
تأثیر فقه شیعه بر جایگاه زنان در نظام خانواده عصر قاجار (از آغاز تا مشروطیت 1210-1324 ﻫ./ 1796-1906 م.) |
|
تعداد صفحات
|
26 |
|
نویسنده
|
نائله شریعتی - محسن بهرام‌نژاد - باقرعلی عادل‌فر - حجت فلاح توتکار |
|
مشخصات نشریه
|
تاریخ نامه ایران بعد از اسلام(ادبیات و علوم انسانی سابق) - دانشگاه تبریز سال 12 پیاپی 28 |
|
تاریخ انتشار
|
پائیز - 1400 |
|
محدوده صفحات
|
130-105 |
|
زبان
|
فارسی |
|
کلید واژه
|
فقه فقه شیعه زن در خانواده تشیع نظام خانواده جایگاه زن در خانواده جایگاه زنان وضعیت زنان زنان در دوره قاجار فقه امامیه قاجار خانواده
|
|
چکیده
|
پژوهش حاضر به مشخص کردن چگونگی تأثیر فقه امامیه بر وضعیت زنان در نظام خانواده از آغاز دورۀ قاجار تا دوران مشروطه میپردازد، و نتایج حاصل از آن میتواند به فهم جنبههایی از واقعیتهای زندگی جامعۀ زنان در ایران عهد قاجار کمک نماید. این پژوهش با رویکرد تاریخی و بهروش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از دادههای کتابخانهای، روند استقرار اندیشۀ فقهی امامیه در ایران، وضعیت زنان دورۀ قاجار در نظام خانواده، جایگاه خانوادگی زنان در گفتمان فقهی شیعه، و رابطۀ میان فقه امامیه و وضعیت خانوادگی زنان در عصر قاجاریه را مورد بررسی قرار میدهد. جامعۀ اسلامی ایران در حوزۀ نظام خانواده از احکام فقهی امامیه بهعنوان اندیشۀ مسلط اجتماعی پیروی میکردند، و عرفوعادات قادر نبودند که در تقابل با اصول مذهبی قرار گیرند؛ چنانکه احکام اجتهادی-اختصاصی زنان با ارجاع به آیاتوروایات مورد استناد فقها قرار میگرفتند. زنان در نظام خانوادۀ قاجاری از جایگاه فرودستتری نسبتبه مردان برخوردار بودند. فقه امامیه که در جامعه تنها نقش همسری و مادری را به زنان اختصاص میداد، مرجع ترسیم احکام خود را خداوند و هدف آن را تأمین سعادت خانواده و اجتماع و اجرای عدالت میدانست و جامعه و حکومت را در عدمپذیرش این قوانین، نامشروع قلمداد میکرد. پیروی از احکام فقهی از برخی جهات از نتایج سودمندی در روابط اعضای خانواده برخوردار بود، اما از سوی دیگر در بسیاری موارد اندیشۀ فقهی در دستیابی به برخی اهداف منسوب به احکام خود ناموفق عمل میکرد. با توجه به عدم موفقیت فقه امامیه بهعنوان اندیشۀ مسلط اجتماعی در دستیابی به اهدافش از یکسو و موقعیت پستتر زنان در نظام خانوادۀ قاجاری ازسوی دیگر، این اندیشه در فرودستی جایگاه خانوادگی زنان در دورۀ قاجاریه تأثیرگذار بود.
|
بانــک‌اطلاعــات‌علمــی
پژوهشکده زن و خانواده با هدف تبیین دیدگاه نظام‌مند دین پیرامون مسائل زن و خانواده، تعمیق پژوهش‌ها و کارشناسی‌های دینی و پاسخ‌گویی به نیازهای تئوریک و دفاع از مرزهای اعتقادی در این حوزه توسط مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران در سال 1377 تاسیس گردید. 
نشـانیمرکزقـم: بلوار الغدیر کوچه 10 پلاک 5
تلفـن: 58-32603357 (۰۲۵)