عنوان | جنبش زنان در تونس: از شکل گیری رویکرد اسلامی تا پیدایش دیدگاه سکولاریستی (1881-1956م) |
تعداد صفحات | 23 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | تاریخ اسلام و ایران (علوم انسانی سابق) - دانشگاه الزهرا (س) - علمی پژوهشی سال 31 شماره 50 پیاپی 140 |
تاریخ انتشار | تابستان - 1400 |
محدوده صفحات | 163-141 |
زبان | فارسی |
کلید واژه | مدرنیته جنبش زنان زن در تونس زنان تونس حقوق زنان حمایت از زنان نوگرایی استعمار وضعیت اجتماعی سکولار وضعیت اجتماعی زنان سکولاریسم نوگرایی اسلامی رویکرد اسلامی تأثیر مدرنیته تونس نوگرایان اسلامگرایان |
چکیده |
تونس در قرن نوزدهم میلادی همچون سایر جوامع اسلامی با جریان مدرنیته آشنا شد. ورود مدرنیته به تونس زمینه ساز تحولات گستردۀ سیاسی، اداری، نظامی، فرهنگی و آموزشی شد. با وجود این تحولات، تا اوایل قرن بیستم حقوق زنان و اصلاح وضعیت اجتماعی آنان مورد توجه حاکمان و متفکران نوگرای تونس قرار نگرفت. تنها از نخستین دهه های سدۀ بیستم، مقارن با ورود استعمار فرانسه (1881-1956م) زنان و حقوق آن ها کانون توجه قرار گرفت. در این دوره، جریان اصلاحطلبی دینی همچون زنجیری منطقۀ مغرب عربی و تونس را در برگرفت و باعث شد جریان نوگرایی رنگ و بوی اسلامی به خود بگیرد. بر همین اساس، برای نخستین بار بحث حقوق زنان از سوی نوگرایانی چون طاهرالحداد مطرح شد که از تحصیل کردگان جامع اعظم زیتونه بودند. آن ها با رویکرد اسلامی به دفاع از زنان و حقوق اجتماعی آن ها پرداختند و با تفسیرهای جدید از متون دینی، مفاهیم دینی را در خدمت نهضت فمینیسم قرار دادند. موضوعاتی چون حجاب، آموزش و اشتغال زنان، تعدد زوجات و حق طلاق به چالش کشیده شد. البته این مسئله از سوی مردم و برخی علمای سنتگرا با واکنش منفی مواجه شد. مسئلۀ اصلی پژوهش حاضر این است که چه عواملی به تحول وضعیت زنان و شکل گیری جنبشهای حمایت از زنان در دورۀ استعمار منجر شد؟ و این تحولات چه پیامدهایی در پی داشت؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که عواملی چون ورود مدرنیته به تونس، نقش استعمار، حمایت نوگرایان اسلامی از حقوق زنان و تشکیل اتحادیهها نقش مؤثری در اصلاح وضعیت اجتماعی زنان داشت و مواردی چون احداث مدارس دخترانه، افزایش نسبی سواد زنان، مشارکت در فعالیتهای اجتماعی و سیاسی از جمله پیامدهای مهم اصلاحات بود. این اصلاحات زمینه ساز تحولات گستردهتر بعدی، یعنی حمایت دولت از فمینیسم و ظهور جنبش زنان به شکل سکولار در دوره استقلال تونس شد. |
کد مقاله | 42331 |
تعداد بازدید | 144 |
|