عنوان | بررسی آموزشی تربیتی موضوع قوامیت مردان بر زنان در پرتو آموزههای قرآن کریم |
تعداد صفحات | 16 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | پژوهشهای اخلاقی (انجمن معارف اسلامی سابق) سال 11 شماره 4 پیاپی 44 |
تاریخ انتشار | تابستان - 1400 |
محدوده صفحات | 20-5 |
زبان | فارسی |
کلید واژه | قوامیت قرآن آیه 34 سوره نساء آیه قوامون آیات قرآن آموزههای قرآنی سوره نساء آموزههای اخلاقی |
چکیده |
سوره نساء یکی از سور مدنی است. در این سوره مسائل و حقوق زناشویی مطرح شده است. یکی از مسائل مطرح در این سوره «قوامیت» مردان بر زنان است. آیه سی و چهار این سوره قوامیت مردان بر زنان را بر اساس انفاق و تفضیل مردان بیان کرده است. مساله قوامیت مردان مورد توجه مفسران از آغاز تا به حال قرار گرفته و هر کدام از آنها بر اساس فرهنگ حاکم برجامعه برداشت هایی از این آیه داشته اند. این آیه در مقام بیان اخلاقی موضوع تصدی امور مردان نسبت به زنان است و مفسران دو عنوان انفاق و تفضیل را عامل قوامیت بیان کرده و در تعیین مصداق انفاق و تفضیل دیدگاه های گوناگونی را ارائه داده اند. این دیدگاه ها از حالت افراط و تفریط فراوان برخوردار هستند. در این پژوهش بر اساس سیاق آیات سوره نساء و آیات قبل و بعد از آیه «قوامیت» و آیات دیگر در بقیه سوره ها و دقت در معنای انفاق و تفضیل و قوامیت به این نکات رسیده است که قوامّیت قرابت و نزدیکی با تکالیف آموزشی و اخلاقی از جمله رفتار بر اساس عدل، رعایت حدود، رعایت اصل معروف، نفی ضرر و تعدّی، گذشت و... از سوی مرد به زن است. و همچنین «حوزه نفوذ قوامیت مردان مربوط به مسائل خانوادگی و زناشویی» است و حوزه های دیگر زندگی زنان را دربرنمی گیرد و زنان در بقیه موارد از اختیار تام برخوردار هستند. همچنین از سیاق آیات مرتبط با احکام زناشویی و آیات قبل و بعد آیه 34 سوره نساء می توان دریافت که قوامیت مرد بر زن فقط مربوط به حوزه زناشویی است و زن در سایر موقعیت های زندگی از شخصیت خاص و مستقل خود برخوردار است و در پیشگاه خدای متعال، تنها ملاک و معیار برتری تقوا می باشد. در نهایت از مجموع آموزه های اخلاقی اسلام استنیاط می گردد که قوامیت مرد بر زن بر دو اساس است، «انفاق» که به پرداخت مهریه تفسیر شده است و «تفضیل» که بر اساس آیات دیگر قرآن می توان آن را به «روزی رسانی» تفسیر کرد. اسلام پاية احكام و حقوق مربوط به زن را بر مبناي فطرت وی قـرار داده است، زيـرا وظـايف اجتماعي و تكاليف اعتباري به فطرت و سرشت انسان ختم مي شود. |
کد مقاله | 42077 |
تعداد بازدید | 204 |
|