• صفحه‌نخست
  • بانک اطلاعات علمی
  • کتابخانه
  • ارتباط با ما
    شماره‌های تماس

    مرکز قم
    تلفـن: ۱۳-۳۲۹۰۷۶۱۰ (۰۲۵)
    فکس: ۱۳-۳۲۹۰۷۶۱۰ (۰۲۵)
    سامانه‌پیامکی: ۳۰۰۰۱۲۳۰۰۱۱۰۲۰
    خیابان جمهوری، میدان سپاه، بطرف ریل، پلاک ۵۰

    مرکز تهران
    تلفـن: ۸۸۹۸۳۹۴۴   (۰۲۱)
    فکس: ۸۸۹۸۳۹۴۴   (۰۲۱)
    بلوارکشاورز،خیابان نادری،ک حجت‌دوست،پ ۵۶
ورود
عضویت
بانــک‌اطلاعــات‌علمــی‌
عنوان بررسی دیدگاه جنسیت گرایی در فیلم‌های دو فیلم ساز ایرانی تهمینه میلانی و اصغر فرهادی از دیدگاه نشانه‌شناسی اجتماعی
تعداد صفحات 17
نویسنده فاطمه جمشیدی - زهرا ابوالحسنی چیمه
مشخصات نشریه  زبان‌شناسی اجتماعی - دانشگاه پیام نور با همكاری انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات شماره 1 پیاپی 13
تاریخ انتشار زمستان - 1399
محدوده صفحات 39-23
زبان فارسی
کلید واژه فیلم  نقش‌های جنسیتی  زنان کارگردان  تهمینه میلانی  جنسیت‌گرایی  هویت زنانه  سینمای ایران  زنان فیلمساز  فیلم‌های ایرانی  زبان‌شناسی اجتماعی  نشانه‌شناسی  نقش‌های جنسیتی زنانه  نقش‌های جنسیتی مردانه  نشانه‌شناسی اجتماعی  فیلم‌های سینمایی ایران  فیلم سینمایی  هویت مردانه  اصغر فرهادی  آثار سینمایی  وجهیت  ون لوون  مردان فیلمساز  وجهیت عینی  وجهیت ذهنی  مردان کارگردان  
چکیده مقدمه: نشانه‌ها در متون مختلف، معانی متفاوتی دارند. فیلم‌های سینمایی به‌عنوان یک رسانه، حامل پیام‌ها و نگرش‌هایی هستند که مدنظر سازندۀ آن است. بحث مهم و مدنظر این پژوهش بازنمایی تفکر فمینیستی فارغ از نگاه تسلط جنسیّتی، آن‌ هم از رهگذر نشانه‌های زبانی است. در این پژوهش درصدد هستیم تا با معرفی چارچوب نظری نشانه­ شناسی اجتماعی ون لووِن، نشانه­ های معرف دیدگاه جنسیّت‌گرایی در فیلم­ های دو فیلم ساز زن و مرد ایرانی را بررسی نموده و از این منظر تفکر جنسیّت‌گرایی در متون سینمایی ایران و وجهیّت‌های دلالت بر این مفهوم تعریف شود. از آنجا که فعالیّت­ ها و کنش­ های هویت­مندی جنسیّتی افراد در سطح جمعی متبلور می­ شود و از طریق ژانرهای مختلف من‌جمله رسانه سینما ممکن و عینی می­شود، متن حاضر درصدد پاسخگویی به این سوال است که مخاطبان سینما و فیلم با چه تعریفی از هویت زنانه یا مردانه مواجه می­ شوند و در واقع بازنمایی نشانه­ های ارائه شده از نقش­های جنسیّتی زنانه و مردانه بعنوان وجهیّت عینی و ذهنی چیست؟ هم‌زمان به لایه­ های معنایی مستتر در فیلم، از‌جمله تحلیل گفتمان نشانه­ های زبانی به‌کاررفته و تصاویر استفاده شده در متن فیلم هم اشاره خواهد شد.
روش تحقیق: پژوهش حاضر به روش توصیفی– تحلیلی و از نوع کمّی و کیفی و به‌صورت نمونه‌گیری هدفمند به بررسی وجهیّت موجود در شش فیلم می‌پردازد. نگارندگان، عبارت‌های کلامی و گفتگوهای بین شخصیّت‌های داستان فیلم را تجزیه و تحلیل کرده و با ارائۀ آمار کمّی، وجهیّت‌های عینی و ذهنی به‌کاررفته در دیالوگ‌ها را تحلیل می‌نمایند. از این رو برای دسترسی به داده‌های کافی و اعتبار نتایج، از هر کارگردان سه فیلم انتخاب شده است تا پیکرۀ تحلیلی به حد نصاب برسد.
یافته‌ها: وجهیّت‌های به‌کاررفته توسط شخصیّت‌های زن و مرد داستان در فیلم‌های کارگردان زن ایرانی حاکی از آن است که تفکر حاکم و غالب، فمینیستی و زن‌مدارانه است. از آنجا که شخصیّت زن فیلم بوضوح، وجهیّت عینی را بکار می‌برد. تحقیقی مشابه بر فیلم‌های کارگردان مرد ایرانی نیز انجام شد و نتایج نشان داد وجهیّت‌های عینی و ذهنی استفاده ‌شده توسط شخصیّت‌های زن و مرد داستان کاملاً انتظار الگوی ون‌لیوون را حاصل کردند. بنابراین رویکرد فمینیستی در فیلم‌های کارگردان زن ثابت شد.
بحث و نتیجه‌گیری: نتایج حاصل در جدول‌ها نشان می‌دهد که از مجموع 3 فیلم از فیلم‌ساز زن ایرانی، شخصیّت زن داستان از مجموع 736 وجهیّت با به‌کارگیری 226 وجهیّت عینی (30%) و 91 وجهیّت ذهنی (12%) در برابر 107 وجهیّت عینی (14%) و 240 وجهیّت ذهنیِ (33%) به‌کاررفته توسط مرد داستان مطابق با الگوی ون‌لیوون، کاملاً عکس نتایج مورد انتظار عمل کرده است و این جابه‌جایی فاحش در به‌کارگیری وجهیّت‌های جنسیّت مخالف، نشان از تفکر غالبِ فمینیستی و زن‌سالارانه دارد. به‌کارگیری وجهیّت‌های زبانی توسط جنسیّت مخالف این آگاهی را در مخاطب ایجاد می‌کند که فیلم صرفاً بازنمایی واقعیت‌های زندگی نیست بلکه بازسازی تفکر، محصول مدنظر است. همین تحلیل و پژوهش در مورد فیلم‌های سینمایی کارگردان مرد ایرانی نیز انجام شد و نتایج نشان داد که از وجهیّت‌های استفاده شده توسط شخصیّت مرد داستان، از مجموع 1102 وجهیّت با تعداد 288 وجهیّت عینی (26%) و 243 وجهیّت ذهنی (22%) در برابر 195 وجهیّت عینی (18%) و 322 وجهیّت ذهنی (29%) به‌کاررفته توسط زن داستان‌های فیلم و مطابق با الگوی ون لووِن، انتظار مدنظر حاصل شده است و هریک از جنسیّت‌ها مطابق با جنسیّت خود از وجهیّت مطلوب و موردنظر استفاده کرده‌اند. همان‌طور که در تحلیل هریک از فیلم‌ها اشاره شد در هیچ صحنه‌ای، تفکر غالب یا حاکم بین دو جنسیّت دیده نشد.

کد مقاله 41343
تعداد بازدید 204

 
نام
نام خانوادگی *
ایمیل

کد امنیتی *

*





پژوهشکده زن و خانواده با هدف تبیین دیدگاه نظام‌مند دین پیرامون مسائل زن و خانواده، تعمیق پژوهش‌ها و کارشناسی‌های دینی و پاسخ‌گویی به نیازهای تئوریک و دفاع از مرزهای اعتقادی در این حوزه توسط مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران در سال 1377 تاسیس گردید. ادامه ...
کلیه حقوق و امتیازات متعلق به پژوهشکده زن و خانواده می باشد.
Wrc.ir © 1380 - 1397