عنوان
|
رویکردی شناختی اجتماعی به چندمعنایی واژگانی مطالعه موردی: تپل |
تعداد صفحات
|
21 |
نویسنده
|
محمود متشرعی - فاطمه یوسفی راد |
مشخصات نشریه
|
زبانشناسی و گویشهای خراسان (ادبیات و علوم انسانی) - دانشگاه فردوسی مشهد - علمی پژوهشی شماره 2 پیاپی 21 |
تاریخ انتشار
|
پاییز و زمستان - 1398 |
محدوده صفحات
|
201-181 |
زبان
|
فارسی |
کلید واژه
|
جنسیت سن زبانشناسی اجتماعی گویشور زبان متغیرهای اجتماعی معنا زبانشناسی اجتماعی شناختی زبانشناسی شناختی چندمعنایی تپل گویشوران زن گویشوران مرد
|
چکیده
|
این مقاله به مطالعۀ چندمعنایی واژۀ "تپل" در زبان فارسی در چارچوب زبانشناسی شناختی اجتماعی میپردازد. این پژوهش به دنبال آن است که نشان دهد رویکرد زبانشناسی شناختی اجتماعی بهتر از رویکرد زبانشناسی شناختی استاندارد میتواند از عهدۀ تبیین انعطاف در معانی مختلف واژههای چندمعنا برآید، در واقع این مقاله به پیروی از مدل رابینسون (2010، 2012 الف، 2012 ب، و 2014) نشان میدهد که چندمعنایی واژگانی را نمی توان به یک مفهوم ایستا که نزد تمام گویشوران زبان ثابت است تقلیل داد و اینکه متغیرهای اجتماعی مثل سن، جنسیت، طبقۀ اجتماعی، سطح سواد و غیره در آن مؤثرند. در این مقاله به طور خاص تأثیر دو متغیر اجتماعی سن و جنسیت بر تعداد و برجستگی هر یک از معانی واژۀ چندمعنای "تپل" نزد گویشوران مورد مطالعه قرار میگیرد. اطلاعات به روش کتابخانهای (شامل مطالعه واژهنامهها)، مصاحبه، و پرسشنامه جمعآوری شدهاند. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی، و نیز میدانی و روش تحلیل دادهها نیز تلفیقی (کمّی و کیفی) است. دادهها از 200 آزمودنی، شامل 100 نفر مرد و 100 نفر زن فارسی زبان در چهار طبقۀ سنی برای هر دو گروه گردآوری شدهاند. نتایج نشان داد که زبانشناسی شناختی اجتماعی میتواند تبیینهای دقیقتری در خصوص تنوع معنایی واژههای چندمعنا و تأثیر متغیرهای اجتماعی جنسیت و سن بر تعداد و برجستگی هر یک از معانی به دست دهد. به عبارت دیگر، نتایج نشان داد که معانی مختلف واژة چندمعنای مذکور در میان گویشوران زن و مرد متعلق به گروه های سنی متفاوت، توزیع یکسانی نداشته و تصادفی نیست، بلکه به میزان چشمگیری تحت تأثیر سن و جنسیت میباشد.
|