عنوان | شخصیت زنان منظومه کارستان حاتم |
تعداد صفحات | 31 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | فرهنگ و ادبیات عامه - دانشگاه تربیت مدرس سال 8 پیاپی 36 |
تاریخ انتشار | بهمن و اسفند - 1399 |
محدوده صفحات | 189-159 |
زبان | فارسی |
کلید واژه | شخصیت زن زنسالاری زن در قصههای عامیانه افسانههای عامیانه قصههای عامیانه کارستان حاتم فرید بن غضفر |
چکیده |
منظومۀ «کارستان حاتم» که تکنسخۀ آن در گنجینۀ نسخ خطی دانشگاه لایپزیک نگهداری میشود، سرودۀ شاعری گمنام به اسم فرید بن غضفر است. این افسانۀ عامه، روایتی منظوم از یکی از قصه های حاتم طایی است. ماجرای این منظومه، شرح شیدایی شاهزاده ای شامی به نام منیر به حسن بانو، ملکۀ زیبای خراسان است که با ازجان گذشتگی های حاتم به وصال یکدیگر می رسند. اگرچه قهرمان این داستان ابرانسانی است شکست ناپذیر، اما کنشمندی او مرهون نقش آفرینی چشمگیر زنان قصه است. در نوشتار پیش رو ضمن معرفی اجمالی نسخۀ خطی، این قصه از نظرگاه عملکرد شخصیت های زن، رمزکاوی شده است. پس از زدودن پیرایه های ظاهری قصه، می توان به این نتیجه رسید که این داستان بر بنیادی از باورهای باستانی مبنی بر زن سالاری استوار است. این مدعا با استناد به دلالت های در پیوند با روزگار مادرسالاری، از جمله شهر نسوان، توتمیسم، ازدواج های برون همسری، بن مایه های ایزدگیاهی و قربانی برای ملکۀ مادر تأیید می شود. نتیجۀ دیگر این پژوهش، نمودن ژرفای این قصه و گنجایش آن برای پذیرش خوانش های همه جانبۀ اسطوره ای، جامعه شناختی و روانشناختی است. |
کد مقاله | 41123 |
تعداد بازدید | 188 |
|