عنوان
|
تحلیل محتوای کتابهای عربی دوره اول متوسطه از منظر جهتگیری جنسیتی بر اساس تکنیکهای آنتروپی شانون و تاپسیس |
تعداد صفحات
|
26 |
نویسنده
|
فاطمه ایراندوست - مریم جلائی - عباس زارعی تجره |
مشخصات نشریه
|
الجمعيه العلميه الايرانيه للغه العربيه و آدابها - انجمن ايراني زبان و ادبيات عربي - علمی پژوهشی پیاپی 57 |
تاریخ انتشار
|
زمستان - 1399 |
محدوده صفحات
|
114-89 |
کلید واژه
|
جنسیت کتابهای درسی جهتگیری جنسیتی نابرابریهای جنسیتی تصاوير کتابها تکنیک تاپسیس (TOPSIS) تحلیل محتوا آنتروپی شانون کتابهای عربی تصاویر کتابهای آموزشی کتابهای درسی عربی روش وزن دهی آنتروپی شانون روش تصمیمگیری چندمعیاره تاپسیس واژههای جنسیتی
|
چکیده
|
یکی از مهمترین دغدغههای بشر در تمام ادوار تاریخی، مقولۀ تعلیم و تربیت و پرورش نسل جوان برای ورود به اجتماع و جامعه پذیری آنان بوده است. در مطالعۀ مناسبات مختلف تعلیم و تربیت با جامعه، نمی توان از مسألۀ جنسیت غافل ماند. تعلیم و تربیت در لایه های پیدا و پنهان خود در پی تربیت انسان هایی است که از مرحلۀ ادنای انسانیت به مرتبۀ عالی آن دست یابند و از جمله با نگاهی روشنفکرانه، سعی در رعایت حقوق جنسیتی افراد جامعه داشته باشند. از میان اجزای نظام آموزش و پرورش، کتاب های درسی به طور مستقیم و غیرمستقیم در القای درست یا نادرست نقشها و تصاویر جنسیتی زنان و مردان نقش دارند. علیرغم این که نحوۀ انعکاس جنسیت در کتابهای درسی اهمّیّت فوقالعاده دارد، در تحقیقات پیشین مربوط به آموزش زبان عربی در ایران، این موضوع بررسی نشده است. در این پژوهش سعی شده تا این ابزار آموزشی از منظر جهت گیری جنسیتی مورد ارزیابی قرار گیرد. در این راستا، کلیه کتاب های عربی دورۀ اوّل متوسّطۀ سال تحصیلی 99-1398 در 6 مؤلّفۀ واژه های جنسیتی، کاربرد اسامی زنانه و مردانه، کاربرد ضمایر مؤنث و مذکّر، تصاویر، فعّالیت های ورزشی و مشاغل، مورد مطالعه قرار گرفتند. به منظور گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها، دو رویکرد بررسی فراوانی واژه ها و تحلیل محتوا به کار گرفته شد. علاوه بر این روش، وزن دهي آنتروپي شانون برای تعیین ضریب اهمّیّت مؤلّفه های مورد بررسی در کتاب های درسی عربی تحت مطالعه و روش تصميم گيري چند معيارۀ تاپسيس برای اولویت بندی کتاب های درسی عربی تحت مطالعه از منظر نابرابری جنسیتی مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج بررسی ها نشان داد که در کتب بازنگری شده، در مؤلّفه های «واژه های جنسیتی و تصاویر کتاب» تعادل بیشتری بین دو جنس ایجاد شدهاست، امّا همچنان نابرابری جنسیتی در برخی زمینه ها به چشم می خورد. تقویت ارزش هایی چون کسب علم و دانش برای هر دو جنس، تقویت روحیۀ قهرمانی در عرصه های ورزشی برای زنان و ترسیم جایگاه والای مادر از نکات مثبت کتابهای این دوره است.
|