چکیده
|
در اين مقاله اثر حقوقي خواستگاري در حقوق ايران و پاره اي از كشورهاي اسلامي مورد مطالعه و بررسي قرار گرفته است. اهميت بحث خواستگاري را در چهار مبحث مورد مطالعه قرار داده است. مبحث اول آثار خواستگاري پيش از قبولي است كه به دو بخش مفهوم خواستگاري و آثار و احكام فقهي و اجتماعي خواستگاري تقسيم گرديده است. در بخش اول مواردي بحث شده كه عبارت است از تعريف خواستگاري, شرايط و موانع خواستگاري, هدف از خواستگاري و اثر آن و مسئوليت ناشي از خواستگاري غير مجاز و موارد بحث شده در بخش دوم عبارت است از نگاه كردن, روابط ديگر, حقوق تطبيقي(تشريفات خواستگاري و نامزدي) و خواستگاري براي ازدواج موقت. مبحث دوم آثار خواستگاري بعد از قبولي است كه داراي تقسيماتي است كه عبارتند از: تعريف و طرح بحث, ماهيت حقوقي نامزدي, نكاح موقت در دوران نامزدي, شرايط نامزدي, توافق ولي قهري و خويشان نزديك صغير و محجور, راه هاي اثبات نامزدي (دليل و اماره) , بي اعتباري شرط لزوم و عده نكاح و اثر شرط وجه التزام در نامزدي و مبحث سوم كه عبارت از: مسئوليت مدني ناشي از برهم زدن نامزدي كه به دو بخش حقوق ايران و حقوق تطبيقي اسلامي تقسيم گرديده است. بخش اول مواردي است كه عبارت مي باشد از مسئوليت مدني ناشي از برهم زدن نامزدي (حذف ماده 1036 ق.م) , پشيماني از نامزدي و سوء استفاده از حق (مقايسه ماده 1035 و 1036 ق.م) , اثبات وجود علت موجه يا اثبات تقصير, خسارت قابل مطالبه و كساني كه مي توانند خسارت بگيرند و بخش دوم عبارت است از فقه اسلامي قديم (نظر فقيهان متقدم) , نظر فقيهان معاصر, شرايط سه گانه جبران خسارت, رويه قضايي (در كشورهاي اسلامي) , دادگاه هاي مخالف جبران خسارت و دادگاه هاي موافقي جبران خسارت, انصراف از نامزدي و پايان آن و پشيماني يكي از دو طرف و مبحث چهارم كه انحلال نامزدي و استرداد هدايا باشد داراي دو بخش وضع هدايا و نامه ها و وضع مهر و اختلافات راجع به آن است. بخش اول داراي مواردي است كه عبارت مي باشد از امكان پس گرفتن هدايا, هداياي مصرف شدني, هدايايي كه عرفا نگهداري مي شوند و وضع نامه ها و عكس ها و بخش دوم نيز مواردي دارد كه عبارت است از وضع مهري كه پيشاپيش داده شده است و اختلاف در مهر يا هديه بودن چيزي كه مرد به زن داده است. نويسنده در پايان مقاله, فايده ها و آثار شخصي و اجتماعي نامزدي توأم با صيغه نكاح موقت در عرصه كنوني را پيشنهاد مي نمايد و به تشريح آن مي پردازد.
|