|
عنوان
|
تحلیل گفتمان موضوع حجاب به روش پدام در مطبوعات عصر مشروطه (با تأکید بر نشریه ایرانشهر) |
|
تعداد صفحات
|
22 |
|
نویسنده
|
احسان وفایی - سعید امیرکاوه |
|
مشخصات نشریه
|
دوفصلنامه مطالعات اسلامی زنان و خانواده - جامعه الزهرا (س) - مصوب حوزوی سال 6 پیاپی 10 |
|
تاریخ انتشار
|
بهار و تابستان - 1398 |
|
درجه علمی
|
علمی - پژوهشی |
|
محدوده صفحات
|
86-65 |
|
زبان
|
فارسی |
|
کلید واژه
|
حجاب حجاب زن مجلات مجله ایرانشهر مطبوعات مشروطیت تحلیل گفتمان حجاب زنان ایرانی مجلات فارسی نشریات مشروطه تحلیل گفتمان پدام
|
|
چکیده
|
با شروع روند مدرنیزاسیون در ایران عصر قاجار و اوج‌گیری آن در مشروطه، مطالبی بی‌سابقه پیرامون حجاب در فضای مطبوعات آن دوره مطرح شد. پرداختن و اعتراض به مسئله حجاب زنان ایرانی در آن عصر، مسئله‌ای بود که به شدت عرصه سیاسی و اجتماعی ایران را حساس و برآشفته می‌کرد. با این حال، ادبیات جدیدی که زمینه های تغییر در وضعیت زنان ایرانی را به وجود آورد، به تدریج وارد این حوزه شد. این مقاله با روش تحلیل گفتمان پدام در پنج لایه تحلیل، از مرحله «سطحی-سطحی» تا مرحله «عمیقتر» به بررسی برخی متون مندرج در نشریات مشروطه درباره زنان می پردازد و در عین کمبود پژوهشها در این باره و کارآیی محدود روشهای تاریخی، با بیان دلایل و انگیزه‌ها، نقش شرایط فرهنگی، سیاسی و اجتماعی آن دوره، تأثیر آنها را در طرح مسئله حجاب و پیشبرد آن روشن میکند. تحصیل زنان و روشنفکران آن عصر در مدارس اروپایی، پذیرش رهبری فرهنگی اروپا، لزوم ترقی و تجدد ایران و از طرف دیگر فرو رفتگی عمیق زنان ایرانی در باورهای سنتی و کهنه در کنار مردسالاری شدید جامعه ایرانی، نقش اصلی را در موضع‌گیری نسبت به ترقی و رشد زنان آن عصر دارد.
با بررسی مطالبی از محتوای نشریه ایرانشهر که به علت چاپ آن در خارج از ایران در بیان افکار خود محدودیت کمتری داشته است، معلوم میشود که خواسته های همعرض اجتماعی آن عصر، مانند حق تحصیل، تساوی در حقوق و آزادی اجتماعی زنان، در کنار ادبیات انتقادی حمله به سنتها و فرهنگ زنان و مردان ایرانی، قیاس زنان ایرانی با زنان اروپا، تمسخر نهادهای فرهنگی مانند تربیت، خانه داری و همسرداری به سبک ایرانی، به نوعی ادبیات تمهیدی، کنایی و جایگزین برای طرح مسائل حساس دینی و اجتماعی، مانند حجاب بوده است.
|
بانــک‌اطلاعــات‌علمــی
پژوهشکده زن و خانواده با هدف تبیین دیدگاه نظام‌مند دین پیرامون مسائل زن و خانواده، تعمیق پژوهشها و کارشناسی‌های دینی و پاسخ‌گویی به نیازهای تئوریک و دفاع از مرزهای اعتقادی در این حوزه توسط مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران در سال 1377 تاسیس گردید. 
نشـانیمرکزقـم: بلوار الغدیر کوچه 10 پلاک 5
تلفـن: 58-32603357 (۰۲۵)