عنوان | جنسیت و قدرت در گفتمان زنانه رمان نویسی ایران (با تکیه بر رمانهای زنان در دو دهه 70-80) |
تعداد صفحات | 26 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | نقد و نظریه ادبی - (ادب پژوهي سابق) - دانشگاه گیلان سال 4 شماره 2 پیاپی 8 |
تاریخ انتشار | پاییز و زمستان - 1398 |
محدوده صفحات | 124-99 |
کلید واژه | جنسیت کلیشههای جنسیتی ایران رمانهای زنانه ادبیات داستانی نویسندگان زن قدرت دهه هفتاد قدرت زنان ادبیات داستانی زنان داستان ایرانی داستان زنان رمانهای دهه هشتاد ادبیات ایران زنان رماننویس دهه هشتاد گفتمان زنانه |
چکیده |
گرچه ادبیات داستانی در دورۀ مدرن در ایران شکل گرفت، کماکان گفتمان مردانه بر آن غالب بوده است. داستان های زنان نیز اغلب به بازتولید کلیشه های جنسیتی پرداخته اند. از دهۀ هفتاد به بعد، به موازات گسترش کمی و کیفی رمان نویسی زنان، مقارن با رشد آگاهی و تحصیلات و حضور بیشتر آنان در اجتماع در کنار تغییر تدریجی جایگاهشان در حیطۀ اقتصاد و فرهنگ، دانش خلق شده در ادبیات داستانی زنان، اشکال تازه ای از قدرت را بوجود آورده، معادلۀ قدرت را از کنشی یک سویه به کنشی تعاملی تغییر می دهد. زنان گزاره های تازه ای را به عنوان امر واقعی وارد ادبیات داستانی کرده، دانشی تولید می کنند که نوعی مقاومت در برابر قدرت مستقر و مسلط ایجاد می کند. آنان از روال های طرد و عکسی استفاده می کنند که تمایز میان گزاره های «غلط» و «درست» را بازتولید می کند. در این پژوهش با تحلیل و تفسیر داده های مفهومی از ده رمان معروف و موفق نویسندگان زن در دو دهه، چگونگی چرخش مفاهیم قدرت در این رمانها بررسی می شود. مهمترین کنش های معطوف به قدرت زنان: چالش با ساخت های سنتی قدرت مردسالار، بیان احساس طرد شدگی عاطفی در زندگی زناشویی، تفاوت در شیوه های مادری و تعریف زن خانگی، آشپزخانه کانون محوری قدرت در خانه، زنانه شدن فضاهای شهری، تغییر نقش ها و کلیشه های جنسیتی و گوناگونی شکل های خانواده. مولفه های تکرار شوندۀ فوق، فرهنگ قدرت را از یکسویه نگری به سمت فرهنگی تعاملی در ادبیات داستانی ایران سوق داده است. |
کد مقاله | 36667 |
تعداد بازدید | 180 |
|