ورود
عضویت
بانــک‌اطلاعــات‌علمــی‌
عنوان جستاری در آنیمای دایه در داستان‌های عامیانه فارسی (با تأکید بر سمک عیار، ابومسلم‌نامه و حسین کرد)
تعداد صفحات 21
نویسنده امیر عباس عزیزی فر
مشخصات نشریه فصلنامه جستارهای نوین ادبی (ادبیات و علوم انسانی) - دانشگاه فردوسی مشهد - علمی پژوهشی سال 51 شماره 1 پیاپی 200
تاریخ انتشار بهار - 1397
درجه علمی علمی - پژوهشی
محدوده صفحات 205-185
زبان فارسی
کلید واژه قصه‌های عامیانه  سمک عیار  داستانهای فارسی  آنیما  ابومسلم‌نامه  دایه  حسین کرد  
چکیده همزیستی با یک اصل مؤنث یا مذکر در جسم و جان مرد و زن از دیرباز مورد توجه بوده است؛ اگرچه در برخی موارد این دیدگاه مستور مانده است، اما برخی از پژوهشگران چون یونگ با تعبیر «آنیما» و «آنیموس» از این دو اصل، سعی در مطرح کردن آن در علوم انسانی داشته‌اند. در قصّه­ های عامیانه و متون داستانی کهن، نمودهای این دو اصل در قالب رُمانس‌ها نمایان است. یکی از این جلوه‌های کهن‌الگویی، حضور برخی شخصیت‌هایِ تا حدودی در سایه است که از آن به «دایه» تعبیر می‌شود. حضور او در مراحل ابتدایی رشد قهرمانان قصّه‌ها و نیز برخی کُنش‌های مثبت و منفی از سوی او، بیانگر جلوۀ کهن‌الگویی آنیمایی وی در ذهن و ضمیر گزارندگان قصّه است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و مطالعۀ کتابخانه­ ای به انجام رسیده است. مسئلۀ محوری این است که دایه به‌عنوان یک آنیما چه کُنش­های آنیمایی انجام می­دهد، نقش محوری او در چه ویژگی‌ای نهفته است و اینکه نقش‌های آنیمایی او یکدست و ایستاست یا دو قطبی است. با بررسی این قصّه­ ها نُه نقش از دایه نشان داده شده است که در این میان شش نقش مثبت و سه نقش منفی است؛ از جمله: تربیت و ترضیع، واسطگی و دلالی، محرم اسرار شاه­زاده بودن، کاردانی و چاره‌گری، شفاعت و پایمردی، کارگزاری شب زفاف، افسونگری، جادوگری و طلسم گذاری، اطلاع­ رسانی و مدیریت خرابات. از میان این کردارها، تربیت و پرورش به‌عنوان آنیمای مثبت بیشترین بسامد و از میان آنیمای منفی، جادوگری و طلسم بیشترین بسامد را داشته است. در بخش ویژگی‌های مثبت آنیما، واسطگی و دلالگی، محرم اسرار، کاردانی و چاره‌گری، شفاعت و پایمردی و کارگزاری شب زفاف همه در ذیل ویژگی «میانجی»گری آنیما قرار می‌گیرد. ملاک انتخاب داستان­ها، حضور و نقش دایه در آن‌هاست. از میان قصّه­ های عامیانه بلند، قصّه­ های سمک‌عیّار، ابومسلم‌نامه و حسین‌کرد را به دلیل بلند بودن داستان، تنوع بن­مایه­ ها و نیز بسامد بالای حضور دایه در آن گزینش کرده­ ایم.

کد مقاله 36264
تعداد بازدید 265

 
نام
نام خانوادگی *
ایمیل

کد امنیتی *

*





پژوهشکده زن و خانواده با هدف تبیین دیدگاه نظام‌مند دین پیرامون مسائل زن و خانواده، تعمیق پژوهش‌ها و کارشناسی‌های دینی و پاسخ‌گویی به نیازهای تئوریک و دفاع از مرزهای اعتقادی در این حوزه توسط مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران در سال 1377 تاسیس گردید. ادامه ...
کلیه حقوق و امتیازات متعلق به پژوهشکده زن و خانواده می باشد.
Wrc.ir © 1380 - 1397