|
عنوان
|
پارادایم‌های زناشویی در جوانان ایرانی: معرفی و ارزشیابی یک نظریه نوین در زمینه روابط زناشویی |
|
تعداد صفحات
|
39 |
|
نویسنده
|
حسن شاهی - خدامراد مؤمنی - جهانگیر کرمی - عماد اشرفی |
|
مشخصات نشریه
|
فصلنامه مطالعات روان‌شناسی بالینی - دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی - علمی پژوهشی سال 9 پیاپی 35 |
|
تاریخ انتشار
|
تابستان - 1398 |
|
درجه علمی
|
علمی - پژوهشی |
|
محدوده صفحات
|
39-1 |
|
زبان
|
فارسی |
|
کلید واژه
|
روابط زناشویی زندگی زناشویی ایران نقشهای زناشویی جوانان ایرانی نگرش به ازدواج نگرش دختران به ازدواج نگرش پسران به ازدواج پارادایم زناشویی زمان بندی زناشویی برجستگی زناشویی بافتار زناشویی فرآیندهای زناشویی مرکزیت زناشویی ماندگاری زناشویی باورها درباره ازدواج کوشش‌های زناشویی
|
|
چکیده
|
این مقاله دارای دو بخش اصلی است. در بخش نخست به معرفی اُلگوی «پارادایم‌های زناشویی» (ویلوگبی و همکاران، 2015) پرداخته شده است. در این مفهوم‌پردازی، تمام باورهای فرد (زن یا مرد) دربارۀ ازدواج و زندگی زناشویی را می‌توان در 2 حیطۀ متمایز دسته‌بندی نمود: «باورهای مربوط به متأهل شدن» و «باورهای مربوط به متأهل ماندن». «باورهای مربوط به متأهل شدن» نمایشگر باورهای فرد دربارۀ «ازدواج» و اهمیت و جایگاه آن در زندگی، و همچنین دیدگاه کلی نسبت به نحوۀ انجام آن است. این باورها مشتمل بر سه بُعد متمایز است: «زمان‌بندی زناشویی» (دیدگاه فرد دربارۀ زمان‌بندی ایده‌آل و مورد انتظار برای ازدواج، طول مورد انتظار عشق بازی‌ها)، «برجستگی زناشویی» (باورهای فرد در زمینۀ اهمیت نسبی و اهمیت کلی ازدواج و متأهل شدن)، و «بافتار زناشویی» (باورها و نگرش‌های فرد دربارۀ بافتاری که ازدواج باید در آن اتفاق اُفتد). «باورهای مربوط به متأهل ماندن» نمایانگر باورهای فرد دربارۀ ماهیت و شیوه‌های مدیریت زندگی زناشویی است. این باورها نیز دارای سه بُعد متمایز می‌باشند: «فرآیندهای زناشویی» (باورهای مبنی بر اینکه فرآیند ازدواج باید چگونه باشد، شامل باورهایی دربارۀ نقشهای جنسیتی (نقشهای زناشویی)، باورهای دربارۀ تلاش برای ساختن زندگی زناشویی (کوشش‌های زناشویی)، و سایر فرآیندهای رابطه‌ای در امر ازدواج)، «مرکزیت زناشویی» (مشتمل است بر باورهایی دربارۀ اهمیت نقش زناشویی/همسری در رابطه با سایر نقش‌هایی که یک فرد بزرگسال متأهل ایفا می‌نماید)، و «ماندگاری زناشویی» (باورهایی مبنی بر تعهد به ازدواج و پذیرفتنی بودن طلاق). در بخش دوم، به بررسی «پارادایم های زناشویی» در میان جوانان ایرانی (مرد و زن) و مقایسه‌های بین جنسیتی شش بُعد آن پرداخته شده است. نمونۀ پژوهش مشتمل بر 644 دانشجو (323 زن و 321 مرد) بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای (طبقات: جنسیت، دانشگاه‌ها، مقاطع تحصیلی) در پژوهش وارد شدند. برای اندازه‌گیری پارادایم‌های زناشویی، از «مقیاس پارادایم‌های زناشویی» (MPS) (ویلوگبی و هال، 2015) استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان دادند که مردان و زنان دارای الگوهای متفاوتی از پارادایم های زناشویی هستند. بدین صورت که مردان به صورت معناداری میانگین بیشتری در مقایسه با زنان در ابعاد زمان بندی زناشویی، نقش های زناشویی فرآیندهای زناشویی، و ماندگاری زناشویی کسب نمودند. از سویی دیگر، مردان و زنان سلسله مراتب متفاوتی از پارادایم های زناشویی را نیز آشکار ساختند؛ بدین صورت که در زنان به ترتیب پارادایم های مرکزیت زناشویی، برجستگی زناشویی، کوشش های زناشویی، نقش های زناشویی، بافتار زناشویی، و ماندگاری زناشویی دارای ارزش و اهمیت بودند، اما در مردان به ترتیب پارادایم های مرکزیت زناشویی، نقش های زناشویی، برجستگی زناشویی، کوشش های زناشویی، بافتار زناشویی، و ماندگاری زناشویی دارای ارزش و اهمیت بودند. نتایج ارایه شده به خوبی نشانگر آن است که در جوانان ایرانی همچنان ازدواج و تشکیل خانواده داراری ارزش و جایگاه بسیار ویژه ای است هم برای مردان و هم برای زنان. اما مردان بسیار بیشتر از زنان به ایفای نقشهای سنتی جنسیتی در زندگی زناشویی و ازدواج گرایش دارند. زنان گرایش بیشتری به ایفای نقش های مشارکتی و آزادمنشانه نشان داده اند. همچنین زنان باور بیشتری مبنی بر کوشش آگاهانه برای ساختن زندگی زناشویی رضایت بخش دارند.
|
بانــک‌اطلاعــات‌علمــی
پژوهشکده زن و خانواده با هدف تبیین دیدگاه نظام‌مند دین پیرامون مسائل زن و خانواده، تعمیق پژوهش‌ها و کارشناسی‌های دینی و پاسخ‌گویی به نیازهای تئوریک و دفاع از مرزهای اعتقادی در این حوزه توسط مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران در سال 1377 تاسیس گردید. 
نشـانی‌مرکز‌قـم: بلوار الغدیر کوچه 10 پلاک 5
تلفـن: 58-32603357 (۰۲۵)