عنوان | نقش قاعده نفی عسر و حرج در قوامیت مرد در خانواده از نگاه فقه شیعه و حقوق جمهوری اسلامی ایران |
تعداد صفحات | 18 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | دوفصلنامه مطالعات فقهی حقوقی زن و خانواده - مصوب حوزوی سال 1 شماره 2 |
تاریخ انتشار | پاییز و زمستان - 1397 |
درجه علمی | ندارد |
محدوده صفحات | 172-155 |
زبان | فارسی |
کلید واژه | قوامیت فقه شیعه ریاست شوهر مدیریت خانواده فقهای شیعه عسر حرج نظام حقوقی ایران سرپرستی مرد قاعده نفی عسر و حرج قواعد فقهی |
چکیده |
قاعده نفی عسر و حرج از قواعد فقهی پرکاربردی است که در ابواب مختلف فقه و حقوق بروز و ظهور دارد. یکی از کاربردهای این قاعده در فقه خانواده و بهطور مشخص، در تحدید ریاست و قوّامیت شوهر در خانواده است. طبق یافتههایی که این مقاله با توصیف و تحلیل عبارات فقهای شیعه و قوانین ج.ا.ا به آن رسیده است، قوّامیت، به مفهوم مدیریت، از حقوق شوهر است و در ازای آن، تکالیف و وظایفی برای زن جعل شده که شاخصههای قوّامیت مرد محسوب میشوند. اهم این شاخصهها عبارتاند از: لزوم اذن شوهر در خروج زن از منزل در مواردی که با حق استمتاع شوهر منافات دارد، لزوم اطاعت و تمکین خاص از شوهر طبق عرف و لزوم تبعیت زن از شوهر در تعیین محل سکونت. از طرفی جریان قاعده نفی عسر، با پیشفرضهای موجود خود همچون فعلی و شخصی بودن حرج، قوّامیت و سرپرستی مرد را در برخی موارد محدود میکند. این مقاله ضمن اشاره به مباحثی درباره قاعده نفی عسر و حرج، همچون نوعی یا شخصی بودن و شأنی یا فعلی بودن آن، چگونگی محدود شدن قوّامیت مرد در هر یک از شاخصه های ذکر شده از طریق این قاعده از منظر فقه شیعه و حقوق ج.ا.ا را بیان میکند. |
کد مقاله | 32999 |
تعداد بازدید | 421 |
|