عنوان | امکانسنجی فسخ نکاح در فرض تخلف از شرط فعل در فقه اسلامی |
تعداد صفحات | 25 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | دوفصلنامه فقه مقارن - دانشگاه مذاهب اسلامي سال 6 پیاپی 12 |
تاریخ انتشار | پاییز و زمستان - 1397 |
درجه علمی | علمی - پژوهشی |
محدوده صفحات | 181-157 |
زبان | فارسی |
کلید واژه | نکاح عقد نکاح حق فسخ نکاح فقه امامیه فسخ نکاح فسخ عقد شرط فعل امکانسنجی تخلف از شرط فعل خیار اشتراط |
چکیده |
انعقاد یک عقد به صورت مشروط، حکایت از آن دارد که مشروطله التزام خود نسبت به مفاد عقد را بر ایفای شرط از سوی مشروطعلیه متوقف کرده و در واقع اراده خود را به صورت مقیّد انشاء نموده است. از اینرو اگر مشروطعلیه از شرط تخلف ورزد، باید در خصوص بقا یا امکان گسست عقد تصمیم گرفت و چارهاندیشی کرد. صرفنظر از شرط نتیجه که امکان تخلف از آن متصور نیست و شرط صفت که ظاهراً تخلف از آن راهی جز امکان فسخ برای مشروطله باقی نمیگذارد، در متون فقهی پیرامون راهکار مواجهه با تخلف از شرط فعل نظرات مختلفی مطرح شده است؛ از جمله آنکه برخی فقیهان امکان اجبار مشروطعلیه به ایفای شرط را در طول یا عرض امکان فسخ عقد معرفی کردهاند و برخی تنها عقد مشروط را در معرض فسخ دانستهاند، بدون آنکه اجبار مشروطعلیه را ممکن بدانند. در این میان قابلیت فسخ عقد نکاح در اثر تخلف از شرط فعل، در متون فقهی شیعه، مسکوت است و چنین به نظر میرسد که عقد نکاح در باور اکثر قریب به اتفاق این فقیهان از قاعده عمومی حاکم بر عقود استثناء شده است. گرایش برخی فقیهان و پژوهشگران به ارائه نظراتی از جمله گناهکار خواندن متخلف از شرط یا باطل یا غیرنافذ شمردن عمل حقوقی که ترک آن ضمن عقد نکاح شرط شده است، حکایت از ممنوعیت فسخ نکاح از نظر ایشان دارد. در مذاهب فقهی اهلسنت نیز تنها آرای برخی فقیهان حنبلی امکان فسخ نکاح در اثر تخلف از شرط فعل را تقویت کرده است. در این پژوهش تلاش شده است از رهگذر طرح ادله مستقل بر امکانپذیری فسخ نکاح به واسطه خیار تخلف از شرط فعل و نیز نقد و بررسی دقیق و علمی ادله مخالفان فسخ، جواز فسخ نکاح در فرض تخلف از شرط فعل اثبات شود. |
کد مقاله | 32595 |
تعداد بازدید | 227 |
|