عنوان
|
انقلاب مشروطیت و اعتراض علیه جایگاه آموزشی و تربیتی زنان (1285-1287) |
تعداد صفحات
|
31 |
نویسنده
|
محمد بیطرفان - سهراب یزدانی - حسین مفتخری - حجت فلاح توتکار |
مشخصات نشریه
|
فصلنامه علوم اجتماعی - دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی - علمی پژوهشی پیاپی 79 |
تاریخ انتشار
|
زمستان - 1396 |
درجه علمی
|
علمی - پژوهشی |
محدوده صفحات
|
189-159 |
زبان
|
فارسی |
کلید واژه
|
سنت تجدد مدارس دخترانه گفتمان مدرن قاجار گفتمان مشروطیت تأسیس مدارس دخترانه در دوره مشروطه مدارس دختران در مشروطیت آموزش زنان تأسیس مدارس دخترانه آموزش زنان در تاریخ آموزش زنان ایران گفتمان سنتی آموزش زنان در ایران
|
چکیده
|
ساختار آموزش در دوره قاجار به صورت سنتی و بر اساس نوعی قرائت از اصول مذهبی بود. سه مؤلفه اساسی روند تغییر در ساختار آموزشی در حوزه جنسیت زنانه را رقم زد: الف) توجه دانشآموختگان اروپائی و روشنفکران دو دهه واپسین سلطنت ناصری به مسئله «آموزش» زنان؛ ب) تأسیس مدارس دخترانه توسط میسیونرهای مذهبی آمریکائی، انگلیسی و فرانسوی در ایران؛ ج) طرح مفهوم برابری در انقلاب مشروطیت. واقعیت امر این است که توانمندسازی زنان یکی از دغدغهها و کنشهای اصلی روشنفکران مشروطهخواه بود؛ از آنجایی که روابط اجتماعی دوره قاجار اجازه طرح مسئله برابری در حوزه زنان را نمیداد، اندیشیدن و کاربست مفاهیم دینی و اجتماعی در حوزههای آموزشی و بهداشتی میتوانست تغییرات اولیه را در نگاه به مسئله جنسیت زنانه به وجود آورد. بنابراین توجه به بهبود موقعیت اجتماعی زن ایرانی و نفع همگانی حاصل از آن، به صورت دغدغه اصلی مشروطه خواهان در حوزه زنان درآمد. با این حال، تغییر در سنت های اجتماعی، باعث واکنش شدید حامیان گفتمان سنتی بر سر موضوع آموزش زنان و تاسیس مدارس دخترانه شد؛ بر همین مبنا کشمکش های بسیاری صورت گرفت که در محافل گوناگون نظیر مجلس، دولت، انجمن های شهری، جراید و غیره تبلور یافت. در واقع طرح مفاهیم اصلی مشروطیت نظیر آزادی، قانون و برابری، که به نوعی با مسئله زنان نیز پیوند یافت، نقطه کانونی تعارض بین گفتمان های سنت و تجدد قرار گرفت.
|