عنوان | نظام جنس دستوری در گویش جوشقانی |
تعداد صفحات | 24 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | فصلنامه ادبیات و زبانهای محلی ایران زمین - دانشگاه آزاد واحد یاسوج شماره 4 پیاپی 14 |
تاریخ انتشار | زمستان - 1395 |
درجه علمی | علمی - ترویجی |
محدوده صفحات | 66-43 |
زبان | فارسی |
کلید واژه | مذکر جنس دستوری مؤنث گویش جوشقانی جنسیت دستوری ردهشناسی زبان |
چکیده |
در این پژوهش نظام جنسیت دستوری در گویش جوشقانی، یکی از گویشهای مرکزی ایران، بررسی شده است. ابتدا، ضمن تعریف جنسیت دستوری به بیان پیشینه و مبانی نظری پژوهش پرداخته شده است. داده های این پژوهش از گویش وران بومی و از گفتار افراد بیسواد و یا کم سواد ضبط شده و پس از طبقه بندی آنها بر اساس رویکرد رده شناختی کوربت (1991 و 2007) تحلیل شدهاند. جنسیت دستوری در این گویش شامل یک تمایز دوگانۀ مذکّر و مؤنث در تمامی اسمها میباشد که با اضافه کردن وند –æ در اسم مذکّر و –e در اسم مؤنث ظاهر میشود. تظاهر ساخت واژی جنسیت تنها در سوم شخص مفرد صورت میگیرد و در دیگر اشخاص جنسیت ظاهر نمی شود. جنسیت در این گویش به جانداران اختصاص ندارد و اسامی بیجان و اشیاء نیز نشانۀ جنسیت دارند. در این پژوهش همچنین به معیارهای تعیین جنسیت برای غیرجانداران پرداخته شده است. برخی از معیارها مانند اندازۀ اشیاء، همراهی مفهومی، جنسیت افسانهای و نیز معیارهای آوایی در تعیین جنسیت در این گویش نقش دارند. در رده بندی زبانها از لحاظ جنسیت، این گویش در زمرۀ زبان هایی قرار میگیرد که از دو نوع جنسیت مذکّر و مؤنث برخوردارند که تنها در اسم مفرد ظهور پیدا میکند و در صورتهای جمع، اسم از نشانۀ جنسیت برخوردار نیست. در این گویش جنسیت خنثی وجود ندارد. بنابراین، این گویش دارای نظام همگرا در جنسیت دستوری است. این مقاله به بررسی جهانیهای گرینبرگ در مورد جنسیت نیز میپردازد و نشان میدهد که همۀ جهانیهای تلویحی گرینبرگ در مورد جنسیت در این گویش صادق است. |
کد مقاله | 28708 |
تعداد بازدید | 293 |
|