عنوان | حجگزاری زنان مشهور |
تعداد صفحات | 0 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | فصلنامه میقات حج - حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت - مصوب حوزوی پیاپی 85 |
تاریخ انتشار | زمستان - 1392 |
درجه علمی | علمی - ترویجی |
زبان | فارسی |
کلید واژه | زنان مشهور حج زن زنان حاجیه حج |
چکیده |
از موضوعاتی که در مبحث «زن و حج» جای پژوهش و تحلیل دارد، شناسایی حجگزاری زنان مشهور در دورههای مختلف تاریخ اسلامی است. این تتبّع و پژوهش از چند منظر سودمند است: 1. نگاه جوامع اسلامی به زن در این ادوار را نشان میدهد و تعداد زنان حاجی و نوع سفر و مشکلات و گرفتاریهای آنان در این مسیر تحلیل میگردد. 2. از این طریق می¬ توان به نگاه زنان بر حج وآموزهها وتعالیم آن دست یافت و می¬ شود فهمیدکه زنان چه تلقی از حج پیدا میکردند وکدام بخشهای این سفر معنوی برای آنان جالب توجه و جاذب بوده است. روشن است¬ که میزان تأثیرگذاری حج زنان در بُعد اخلاقی و فرهنگی، در این مقوله میگنجد. 3. پایگاه معنوی و فرهنگی حج در میان مسلمانان و به ویژه زنان را از اینگونه تحقیقات و پژوهش ¬ها می¬ توان فهمید. تا آنجا که نگارنده تتبع کرده، هنوز کار مستقلی در این زمینه انجام نگرفته و سامان نیافته است و تنها مطلب اختصاصی در این زمینه ـ که بدان دست یافتم ـ فصلی کم حجم از کتاب «الدرر الفرائد المنظمة فی اخبار الحاج و طریق مکة المعظمه» نوشتة عبدالقادر بن محمد الأنصاری الجزیری الحنبلی، متوفای 977 ق. میباشد. وی فصل چهارم از باب هفتم کتابش را با عنوان «الفصل الرابع فی ذکر من حج من النساء و الخوندات، و اکابر المخدرات» به این مساله اختصاص داده و 26 زن سرشناس را که به سفر حج رفتهاند به اجمال گزارش کرده است. حجم صفحات این فصل حدود 5/12 صفحه است. (493 ـ 481) این گزارش ضمن برخورداری از امتیاز ابداع و ابتکار در پرداختن به حجگزاری زنان و پیشتازی و سبقت، دارای سه نقیصه است: 1. تنها زنان وابسته به حاکمان و پادشاهان را گزارش کرده و از دیگر طبقات به ویژه زنان عالم و دانشمند و اهل خیر و سیر و سلوک تُهی و خالی است. 2. این گزارش تنها زنان شرق عربی را در بر میگیرد و به دیگر مناطق جهان اسلام؛ مانند غرب عربی و ایران و... نمی¬ پردازد. 3. نقیصة سوم، که البته از مؤلف نیست، این است که تا زمان حیات مؤلف را که به اواخر قرن دهم برمیگردد در برگرفته و از آن پس، حدود پنج قرن میگذرد که در این گزارش جایش خالی است و طبیعی است که در این دورههای متأخر به جهت سهولت سفر و رفت و آمد و مهیا بودن وسیلههای مدرن موارد بیشتری قابل ثبت و گزارش است. برای اینکه بابِ تتبع، پژوهش و تحلیل در این باب گشوده شود، نخست ترجمه آزادِ نوشتة عبدالقادر حنبلی را میآورم و در ادامه به برخی موارد که تا این زمان به دست آوردهام، ضمیمه میکنم. |
کد مقاله | 25983 |
تعداد بازدید | 323 |
|