عنوان | تأثیر سیاست تقنینی بر نرخ رشد جمعیت در ایران |
تعداد صفحات | 25 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | دوفصلنامه مطالعات جنسیت و خانواده - مصوب حوزوی سال 3 شماره 1 |
تاریخ انتشار | بهار و تابستان - 1394 |
درجه علمی | علمی - پژوهشی |
محدوده صفحات | 91-67 |
زبان | فارسی |
کلید واژه | رشد جمعیت جمعیت در ایران رشد جمعیت ایران تنظیم جمعیت نرخ رشد سیاست تقنینی قانون تنظیم خانواده حقوق عمومی جمعیت عدالت جمعیتی |
چکیده |
در دهههای گذشته، قوانین و مقررات بسیاری در ارتباط با تنظیم جمعیت در ایران تصویب شده که میتواند بیانگر رویکرد سیاست تقنینی کشور به موضوع جمعیت باشد. در این نوشتار، سیاست تقنینی جمعیتی در ایران از دو جنبه بررسی شده است. نخست اینکه سیاست تقنینی ایران هیچگاه یک جهتگیری مشخص در زمینة افزایش، کاهش یا تعدیل جمعیت نداشته و دوم اینکه قوانین و مقررات ناظر بر تنظیم جمعیت، صرفاً یکی از عوامل اجتماعی مؤثر بر تنظیم نرخ رشد جمعیت به شمار میآید و عوامل فراوان دیگری مانند عوامل اقتصادی، اجتماعی، نگرشهای فرهنگی و همچنین وضعیت محیط زیست و منابع طبیعی نیز در کاهش یا افزایش این نرخ مؤثرند. این مقاله بر این مبنا استوار است که هرچند سیاست تقنینی، نیازمند ثبات در این زمینه است؛ ولی الزاماً نمیتوان پذیرفت نظام حقوقی، عامل اصلی در نرخ رشد جمعیت قلمداد میشود؛ چراکه گذشته از تأثیر عوامل گوناگون دیگر، اثبات تأثیر عامل حقوقی بر افزایش یا کاهش جمعیت، مستلزم ارزیابی آثار قوانین و مقرراتی است که در حوزههای مرتبط با جمعیت تصویب شدهاند و این ارزیابی تاکنون صورت نگرفته است. همچنین مهمترین عامل مؤثر در تحقق اهداف یک قانون، داشتن ضمانت اجرایی قوی است؛ درحالیکه سیاستهای تنظیم جمعیت در تشویق خانوادهها به افزایش یا کاهش فرزندآوری، از ضمانت اجرایی لازم برخوردار نیستند. راهکار پیشنهادی این مقاله، ضرورت حرکت تدریجی نظام حقوقی به سمت تحقق عدالت جمعیتی به جای کنترل آماری در شاخصهای جمعیتی است. |
کد مقاله | 25844 |
تعداد بازدید | 330 |
|