عنوان | خاستگاه، عوامل و آثار شرم و حیا در نگاه قرآن و حدیث |
تعداد صفحات | 27 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | فصلنامه بصیرت و تربیت اسلامی (پژوهش و اندیشه سابق) - دفتر مطالعات و تحقیقات سازمان عقیدتی سیاسی ناجا سال 12 پیاپی 32 |
تاریخ انتشار | بهار - 1394 |
درجه علمی | علمی - ترویجی |
محدوده صفحات | 153-127 |
زبان | فارسی |
کلید واژه | حیاء قرآن احادیث عفت شرم کمرویی آزرم ناظر |
چکیده |
یکی از صفات انسانی و الهی که در آموزههای دینی دارای جایگاه خاصی است و رابطه تنگاتنگی با ایمان دارد، صفت حیا است. کلمه حیا در لغت به معنای شرم است و با توجه به تعاریف بیان شده، حیا زمانی ایجاد میشود که فرد حضور شخص یا اشخاص دیگری را حس کند که این اشخاص ناظر بر اعمال انسان هستند که شامل: حیا از خدا، امام، فرشتگان، و حیا از خود و دیگران میباشد. حیا در یک تقسیم بندی به حیای نفسانی و حیای ایمانی تقسیم میشود، که حیای نفسانی به جنسیت وابسته است و زمانی که کم رنگ میشود زنان را بیش از مردان درگیر مشکلات کرده و خودآرایی و تبرج و جلوهگری زنان به جامعه کشیده میشود و حیای ایمانی بالاتر از حیای نفسانی است. هر چه ایمان فرد قویتر شود این حیا نیز در او بیشتر میشود. حیا در روایات اسلامى، کلید بسیارى از خوبىها معرفى شده است و آثار و فواید فراوانى مانند: پیشگیرى از گناه، کرامت نفس، عفت و پاکدامنى، انجام خوبىها، موفقیت، پاک شدن گناهان، محبت خداوند دارد. گاه در حیا، مانند صفات خوب دیگر، افراط یا تفریط مىشود. دستهاى راه تفریط را مىپیمایند و بدون تفکر، به هر عملى دست مىزنند. در مقابل، عدهاى نیز راه افراط را بر مىگزینند و به نام حیا، از حضور در اجتماع خوددارى مىکنند، در حالی که قلمرو حیا امور زشت و ناپسند است و شرم ساری در انجام نیکیها هیچ گاه پسندیده نیست و لذا در بسیاری از روایات حیاورزی در برخی موارد مانند: حیا ورزیدن از گفتار، کردار و درخواست حق، تحصیل علم، تحصیل درآمد حلال، خدمت به مهمان، احترام گذاشتن به دیگران، درخواست از خداوند، خدمت به خانواده و ... ممنوع شده است. |
کد مقاله | 22318 |
تعداد بازدید | 368 |
|