عنوان | زن در هستي شناسي زرتشتي؛ محبوب يا منفور؟ |
تعداد صفحات | 18 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | فصلنامه معرفت ادیان - موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) سال 6 شماره 1 پیاپی 21 |
تاریخ انتشار | زمستان - 1393 |
درجه علمی | علمی - پژوهشی |
محدوده صفحات | 122-105 |
زبان | فارسی |
کلید واژه | زن در آیین زرتشت آیین زرتشتی سپندارمذ خویدوده جهی ایوکزن سترزن خودسرزن سی شوی |
چکیده |
در كيش زرتشت، كه جهان كنوني را از منظر دوگانه انگار خويش، محل تازش اهريمن به آفريده هاي نيك اهورا مزدا ميداند، هويت و هستي زن جايگاه ويژه اي دارد. زن از يكسو، مزداآفريده و داراي سرشتي پاك دانسته ميشود كه همانند مرد داراي اختيار و مسئول اعمال خويش است. از سوي ديگر، به دليل برخي نشانه هاي زنانه، از نظر جسماني آسيب پذير و محل تازش اهريمن است؛ هر ماه بايد دوران دشتان خود را به دور از خانواده و با احكامي سخت بگذراند. اين نگاه خاص به زن، به عنوان موجودي آسيب پذير، در مقابل مرد كه بهترين آفريدة اهورامزدا است، تا بدانجا پيش ميرود كه در برخي متون، او را موجودي طفيلي و ثانوي جنس مذكر دانسته و دليل آفرينش او را تنها به زادن مرد محدود كرده اند. اين نوشتار كه به روش توصيفي تحليلي و بهره گيري از منابع اوليه اوستايي و پهلوي و نيز از آثار علمي محققان پيشتاز مطالعات زرتشتي، به روش اسنادي تدوين شده است، ابتدا اشارهاي اجمالي به هستي شناسي آيين زرتشت كرده، سپس، ديدگاه هاي گوناگون در پيرامون جايگاه زن در آفرينش دوگانه انگار(ثنوي) زرتشتي مورد بررسي قرار ميدهد. حاصل اينكه دو نگاه مثبت نگر و منفي نگر در مورد زن در متون و سنت آيين زرتشت وجود دارد كه اولي، در متون و ادبيات نخستين آيين زرتشت و دومي، به مرور زمان در سنت و متون پهلوي، كه متوني متأخر و مربوط به دورة ساسانيان ميباشد، ديده ميشود. با فاصله گرفتن آيين زرتشت از بنيانگذار آن و نفوذ انحرافات اساسي در ادبيات ديني اين آيين، ديدگاه موبدان نسبت به زن نيز به افراط گراييده و نگاه منفي مذاهب گنوسي، مانويت و مانويت در اين نگرش خود را نمايان كرده است. |
کد مقاله | 20952 |
تعداد بازدید | 287 |
|