عنوان | خاتونهای شاهنامه بزرگ مغولی (تحلیل نقش و جایگاه زنان در شاهنامه بزرگ مغولی با رویکرد بازتاب) |
تعداد صفحات | 18 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | فصلنامه زن در فرهنگ و هنر (پژوهش زنان سابق) شماره 3 |
تاریخ انتشار | پائیز - 1393 |
درجه علمی | علمی - پژوهشی |
محدوده صفحات | 408-391 |
زبان | فارسی |
کلید واژه | نقش زنان خواتین مغولی جایگاه زنان رویکرد بازتاب ایلخانی شاهنامه بزرگ مغولی زن در نگاره |
چکیده |
با ظهور مغولان (ایلخانان) در ایران، هنر مصورسازی کتاب بهطور رسمی شکل گرفت و از این دوران به بعد این هنر مسیر شکوفایی را پیمود. شاهنامة بزرگ مغولی (دموت)، شاهکار نگارگری عهد ایلخانی، بهمنزلۀ نخستین نسخۀ مصور درباری در دوران ابوسعید بهادر خان، در تبریز تصویرسازی شد و پس از آن بهتدریج دیگر شاهنامههای مصور بهوجود آمد. حضور چشمگیر زنان در نگارههای این نسخه، یکی از نکات متمایز این شاهنامه است. این مقاله مبتنی بر این فرضیه است که میزان و نحوۀ حضور زنان در این شاهنامه با جایگاه و شرایط اجتماعی زنان در عهد ایلخانی مرتبط است. در این راستا، شناخت ابعاد اجتماعی شاهنامة بزرگ و بهطور اخص نقش و جایگاه زنان در نگارهها هدف اصلی پژوهش است و نگارنده با رویکرد جامعهشناسانه در پی کشف نحوۀ بازتاب جامعه در اثر هنری است. در این زمینه، 52 نگاره از این شاهنامه با روش تحلیلیـ توصیفی بررسی شده و ابزار تحلیل، نظریۀ بازتاب در جامعهشناسی هنر است. بنا بر یافتههای تحقیق، همانطور که زنان در عهد ایلخانی از جایگاه و منزلت استثنایی در تاریخ ایران برخوردارند، به گونهای که این دوران را عصر برابری مرد و زن میدانند، زنان در نگارهها نیز به صورت چشمگیر و متمایزی دیده میشوند. این حضور در صحنههایی با مضامین درباری پررنگتر است و نوع حضور زنان در نگارهها با نحوۀ زندگی ایشان منطبق است. بدینترتیب، بار دیگر مشخص میشود که اثر هنری بهمنزلۀ فرآوردهای اجتماعی ارزشها و باورهای زمان را با خود همراه دارد. |
کد مقاله | 20948 |
تعداد بازدید | 280 |
|