عنوان
|
تحلیل اکتشافی دادههای فضایی ازدواج در نواحی روستایی ایران |
تعداد صفحات
|
16 |
نویسنده
|
حسنعلی فرجی سبکبار - منصور رضاعلی - محمد صادقی - مهرانگیز رضایی |
مشخصات نشریه
|
فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی (پژوهشهای جغرافیایی) - دانشگاه تهران شماره 2 |
تاریخ انتشار
|
تابستان - 1394 |
درجه علمی
|
علمی - پژوهشی |
محدوده صفحات
|
366-351 |
زبان
|
فارسی |
کلید واژه
|
مناطق روستایی آمار فضایی تحلیل اکتشافی دادههای مکانی جغرافیای ازدواج روند فضایی وضعیت ازدواج
|
چکیده
|
ازدواج، یکی از وقایع حیاتی در هر جامعه محسوب میشود که اثری مستقیم بر ساخت، ترکیب و تحولهای جمعیتی آن سرزمین دارد. شناخت الگوهای فضایی ازدواج، به برنامه ریزی فضایی و پایش تحولهای آتی سرزمین کمک میکند. سؤال محوری پژوهش این است که الگوهای فضایی ازدواج در ایران چیست و از چه روندهایی تبعیت میکند. برای انجام پژوهش از روش اکتشافی داده های مکانی استفاده شده است. تحلیل اکتشافی داده های فضایی، بسط تحلیل داده های اکتشافی بر دادههای فضایی است. اهداف ESDA بیشتر توصیفی است تا اثباتی و به دنبال کشف و شناسایی الگوهای فضایی است. برای شناخت الگوها و روندهای فضایی با کمک آمار فضایی، میانگین متحرک فضایی و روندهای فضایی محاسبه و تبدیل به نقشه شده است. میانگین متحرک فضایی، برگرفته از سریهای زمانی است و به کمک ماتریس وزن جغرافیایی محاسبه می\r\nشود. یافته های پژوهش، نابرابریهای فضایی در الگوی ازدواج را در نواحی روستایی کشور نشان میدهد. روندهای فضایی، از سلسله مراتب فضایی تأثیر میپذیرند. در نمونههای با رتبة کوچک k = 6 روندهای عمومی وجود ندارد و با افزایش مقدار k (تعداد همسایه های هر واحد فضایی)، الگوی روندهای فضایی تغییر میکنند؛ بدینترتیب که ابتدا روندهای محلی پیدا میشوند و سپس به روندهای عمومی تبدیل میشوند. بررسی نقشههای جغرافیایی جمعیت دارای همسر نواحی روستایی ایران نشان میدهد که این الگوها تصادفی نیستند؛ بلکه از نظم و الگوی فضایی خاصی تبعیت میکنند. نقشه های الگوهای فضایی جمعیت دارای همسر در سطح استان نشان میدهد که بخشهای مرکزی و شمالی کشور، بالاترین نسبت جمعیت دهساله و بیشتر دارای همسر را به خود اختصاص میدهند، اما در بخش جنوبی کشور، این نسبت پایین است.
|