عنوان | نفقه زوجه و اقارب، تقابل دو مفهوم «دین و تعهد» |
تعداد صفحات | 27 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | حقوق اسلامی (فقه و حقوق سابق) - پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی سال 10 پیاپی 39 |
تاریخ انتشار | زمستان - 1392 |
محدوده صفحات | 61-35 |
زبان | فارسی |
کلید واژه | دین زوجه نفقه زوجه اقارب تعهد احکام تکلیفی احکام وضعی |
چکیده |
بر اساس مباني فقه اماميه، نفقه زوجه نه تنها داراي ويژگي ها و امتيازاتي نسبت به نفقه اقارب است؛ ماهيت آن نيز متفاوت است. اين ماهيت متفاوت علت و مبناي امتيازات نفقه زوجه است و حمايت از زوجه در چارچوب اين ماهيت متفاوت جاي دارد. نفقه زوجه برخلاف نفقه اقارب، از آثار وضعي قرارداد ازدواج است و زوجه نسبت به آن حق مالكانه دارد. هيچ يك از شرايط تكليف همچون قدرت و تمكن زوج در ايجاد اين حق دخيل نيست و در صورت عدم پرداخت، ديني است بر ذمه شوهر كه در هر زماني قابل مطالبه است. بر اين اساس، گذر زمان تأثيري در آن ندارد و ساقط نمي شود؛ در حالي كه نفقه اقارب ماهيتاً حكمي تكليفي و فاقد اثر وضعي است يا حداكثر نوعي التزام و تعهد صرف محسوب مي شود. به اين سبب، حتي در صورت استنكاف منفق، ديني براي او ايجاد نمي شود مگر اينكه براساس اذن حاكم، نفقه به عنوان قرض، از طرف شخص ثالث پرداخت شود. نتيجه اين پژوهش نشان مي دهد كه تمايزات نفقه زوجه و نفقه اقارب، بر مبناي تمايز دو تأسيس دين و تعهد در حقوق اسلامي، قابل توجيه است. |
کد مقاله | 19497 |
تعداد بازدید | 707 |
|