عنوان
|
نقش زنان در دو داستان تريستان و ايزوت و ويس و رامين |
تعداد صفحات
|
18 |
نویسنده
|
علیرضا شادآرام - محمدرضا نصر اصفهانی - غلامحسین شریفی ولدانی |
مشخصات نشریه
|
فصلنامه نامه فرهنگستان - فرهنگستان زبان و ادب فارسی - علمی پژوهشی سال 11 شماره 3 پیاپی 43 |
تاریخ انتشار
|
پائیز - 1389 |
درجه علمی
|
علمی - پژوهشی |
محدوده صفحات
|
136-119 |
زبان
|
فارسی |
کلید واژه
|
نقش زنان ویس و رامین ادبیات عاشقانه ادبیات تطبیقی تریستان و ایزوت
|
موضوع
|
زن و ادبيات / خانواده و ادبیات
|
چکیده
|
افسانه سلتی تریستان و ایزوت که حدوداً صد سال پس از منظومه ویس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی به نظم درآمده است، از شاهکارهای ادب عاشقانه قرون وسطی در شمال فرانسه و انگلستان و ایرلند محسوب میشود. این افسانه ظاهراً در ابتدا به صورت روایتی شفاهی در میان تروبادورها رایج بوده است. «قدیمترین اثری که این مجموعه به جا مانده از شاعری به نام برول است که در حدود سال 1150 میلادی (541 هـ.ق) آن را به رشته نظم کشید و اندکی بعد، یعنی در حدود سال 1170 میلادی (561 هـ.ق) شاعر دیگری به نام توماس به نظم آن پرداخت، اما هیچ یک از این دو منظومه به صورت کامل در دست نیست. از منظومه برول سه هزار مصرع و از توماس نیز قریب همین مقدار باقی است و قسمت اول هر دو منظومه افتاده است» که البته «از روی ترجمه آلمانی منظومه توماس میتوان قسمتهای افتاده داستان را دریافت و نقص آن را رفع کرد».*\r\nاین داستان نخستین بار در سال 1334 به قلم پرویز ناتل خانلری از روی متنِ بازنویسی شده ژورف بدیه به فارسی ترجمه شد. بدیه از متخصصان ادبیات قرون وسطی در اواخر قرن نوزدهم بود که با استفاده از متون برول و توماس و با بهرهگیری از ذوق و تخیل خود به بازنویسی داستان به زبان فرانسه پرداخت. ترجمه دیگر این داستان را فریده مهدوی دامغانی در سال 1383 از روی متن بازنویسی شده رنه لویی ارائه کرد که از ترجمه قبلی اندکی مفصلتر است. \r\nطرحِ اصلیِ یکسان و برخی حوادث مشترک تریستان و ایزوت با ویس و رامین باعث شده است که، با توجه به تقدم زمانی ویس و رامین، محققانی چون ر.رنکر، هرمان اته، یان ریپکا و پیر گاله منظومه ایرانی را الگوی افسانه اروپایی بدانند.\r\nاز آنجا که زنان نقش آفرینان اصلی هر دو منظومهاند، در این مقاله کوشش شده است که با بررسی زمینههای شکلگیری عشق به ایشان و نیز بررسی و مقایسه تطبیقی شخصیتهای مؤنث دو داستان، وجوه اشتراک و افتراق این دو افسانه و تفاوتهای فرهنگی زمینهساز آنها بهتر مشخص شود. \r\nـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ\r\n* تا قبل از قرن دوازدهم میلادی رمان تریستان هیچ سابقهای در ادب سلتی و گالی و اکسی و ایرلندی ندارد. (ستاری، 1379، 509)
|