|
عنوان
|
بازنمود تحولات فرهنگی در مناسک عزاداری زنانه |
|
تعداد صفحات
|
19 |
|
نویسنده
|
نرگس نیکخواه قمصری - مژگان دستوری |
|
مشخصات نشریه
|
فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات (مصوب وزارت علوم) سال 8 پیاپی 26 |
|
تاریخ انتشار
|
بهار - 1391 |
|
درجه علمی
|
علمی - پژوهشی |
|
محدوده صفحات
|
252-234 |
|
زبان
|
فارسی |
|
کلید واژه
|
تحولات فرهنگی هیئتهای عامه پسند مناسک عزاداری زنانه هیئتهای معرفتگرا هیئتهای سنتی
|
|
موضوع
|
زن و سوگواری / خانواده و سوگواری
|
|
چکیده
|
مجالس عزاداری به عنوان کانونی برای تجسم بعد مناسکی دین در پیوند با زمینه‌‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه دینداران دو ادوار تاریخی اشکال گوناگون به خود گرفته است. این نوشتار بر آن است تا مبتنی بر نظریه‌‌های کارکردگرایانه و روش سنادی و میدانی ـ مشاهده مستقیم و مصاحبه نیمه ساخت یافته ـ برحسب نوع هیئت‌‌ها، باز نمود تحولات فرهنگی اجتماعی را تا اواخر دهه هشتاد در مراسم مذهبی زنانه شهر تهران به تصویر کشد. مبتنی بر یافته‌‌های این پژوهش علاوه بر شکل سنتی و مرسوم مراسم روضه‌‌های زنانه که از دوره قاجاریه با شکلی ساده و فارغ از تجملات، ساختار سخنران / روضه‌‌خوان و محتوای روضه با وجه غالب عاطفی، وعظ و توصیه، ادعیه بدون ترجمه و مخاطبانی به طور عمده کم سواد یا بی‌‌سواد، هم محلی و مسن رایج بود، از دهه هفتاد به بعد دو گونه هیئتهای «عامه‌‌پسند» و «معرفتگرا» در میان زنان برخوردار از سرمایه فرهنگی جامعه‌‌شهری مدرن رواج یافت. هیئتهای عامه پسند در شکل تجمّلی، پر زرق و برق و شور انگیز، در ساختار مداح / نوازنده و در محتوا عامیانه و همه فهم و مخاطبانی به طور عمده جوا‌‌تر، پایگاه طبقاتی متنوّع، سطوح تحصیلاتی متوسط و فاقد شغل و هیئتهای معرفتگرا در شکل تجمّلی و پر زرق و برق با میزانی رسمیت بیشتر، ساختار سخنران / مداح و سخنران / مداح / نوازنده، محتوای عقلی، استدلالی و شناختی و مخاطبانی جوان، با تحصیلات عالیه، مشاغل حرفه‌‌ای از طبقات اجتماعی بالا، تقاضاهای فرهنگی جدید و متنوع زنان را در پیوند با زمینه فرهنگی جامعه بازنمایی می‌‌کنند.
|
بانــک‌اطلاعــات‌علمــی
پژوهشکده زن و خانواده با هدف تبیین دیدگاه نظام‌مند دین پیرامون مسائل زن و خانواده، تعمیق پژوهش‌ها و کارشناسی‌های دینی و پاسخ‌گویی به نیازهای تئوریک و دفاع از مرزهای اعتقادی در این حوزه توسط مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران در سال 1377 تاسیس گردید. 
نشـانیمرکزقـم: بلوار الغدیر کوچه 10 پلاک 5
تلفـن: 58-32603357 (۰۲۵)