عنوان | اعتبار و مفهومسنجی روایات کاستی عقل زنان |
تعداد صفحات | 29 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | فصلنامه علوم حدیث - دانشکده علوم حدیث سال 16 شماره 4 پیاپی 62 |
تاریخ انتشار | زمستان - 1390 |
درجه علمی | علمی - پژوهشی |
محدوده صفحات | 118-90 |
زبان | فارسی |
کلید واژه | نقصان عقل عقل زنان اعتبارسنجی فقه الحدیث روایات مشکل |
موضوع | عقل زن / ايمان زن |
چکیده |
احادیث کاستی عقل زنان در منابع حدیثی اهل سنّت و شیعه با شمار قابل توجّهی گزارش شده است. مصادر کهن و معتبر شیعی، همچون کتاب الکافی، کتاب من لایحضره الفقیه و نهج البلاغه آن را با سندهایی مرسل و ضعیف گزارش دادهاند. وضعیت سندها به گونهای است که هیچ نوع خبر مستفیضی، حتّی مستفیض معنوی، شکل نمیگیرد. این گروه از روایات در کتابهای صحیح البخاری، صحیح مسلم و دیگر منابع معتبر حدیثی اهل سنّت گزارش شدهاند و از منظر آنان صحیح به شمار میروند، اما با توجّه به گسترة موضوع و اهمیت آن و با توجّه به وضعیت سندی و متنی گزارشهای موجود از آنها حجیت را لازم برای استناد به شارع ندارند. از سوی دیگر، دلالت روایات نیز با ابهام مواجه است؛ برخی آنها را قضایای خارجی و ناظر به اشخاص خاص در دورة صدور دانستهاند، برخی نیز از واژة عقل به کار رفته در این روایات عقل تجربی را برداشت کردهاند و برخی دیگیر روایات را ناظر به عقل نظری و یا عقل ابزاری دانستهاند. اما به نظر میرسد که این روایات ناظر به تفاوت زن و مرد در آفرینش باشد؛ یعنی تفاوت فطری آنها در حاکم بودن روح تعقّل یا روح احساس در حیطة امور مربوط به ادارة جامعه و خانواده، و لحن نکوهش آمیز و یا همراه با تحقیر در برخی روایات نیز میتواند ناظر به قرار گرفتن زن در جایگاه مرد باشد. |
کد مقاله | 15657 |
تعداد بازدید | 881 |
|