عنوان | كهن الگوهاي زايش يا مادران ازلي و نمود آن در غزلهاي بيدل دهلوی |
شماره ویرایش | |
تعداد صفحات | 25 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | فصلنامه مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان (مطالعات زنان سابق) سال 8 شماره 3 |
تاریخ انتشار | زمستان - 1389 |
درجه علمی | علمی - پژوهشی |
محدوده صفحات | 127-103 |
زبان | فارسی |
کلید واژه | بیدل دهلوی کهن الگوهای زایش خداانگاری زمین زایی گیاه زایی مادر ازلی |
موضوع | زن و ادبيات / خانواده و ادبیات الههها، استورهها، نمادها |
چکیده |
هند سرزمين اسطوره ها است و كهن الگوها و ايزدبانوان در سروده هاي شاعران اين ديار نمودي ويژه دارند. در اين نوشتار بر آن ايم كه نمود اين كهن الگوها و ايزدبانوان را در غزل هاي بيدل دهلوي، بيابيم و دريابيم كداميك از آنها در ذهن شاعر بيشتر رسوخ كرده، و به گونه اي ناخودآگاه، در زبان او پديدار شده است. نتايج نشان مي دهد كه سه كهن الگوي زايش خداانگاري، زمين زايي، و گياه (درخت)زايي در اشعار بيدل به كار رفته است. خداانگاري با باورهاي اسلامي بيدل همسو است و اين شاعر در پس همه ي پديده ها خداوند يكتا را مي بيند. زمين زاد بودن انسان و يكي پنداشتن زن و زمين، به دليل بارور بودنشان، ريشه اي عميق در ميان اقوام گوناگون دنيا دارد و در اسطوره ها و آيين ها نمايان است؛ به همين دليل، بيدل زمين زاد بودن را، بيش از هر عناصر ديگر اسطوره يي، مورد توجه قرار داده است. گياه زايي يا درخت تباري نيز، در ميان اقوام گوناگون، رمز باروري، ناميرايي، و زنده شدن پي در پي است و اين كهن الگو را به شكل تشبيه خود يا معشوق به درخت و بخش هاي گوناگون آن (گل، غنچه، وديگر) نشان مي دهد.\r\nوجود كهن الگوها در شعر بيدل دليل باور او به اين اسطوره ها نيست و تنها رسوخ خاطره يي جمعي را نشان مي دهد كه در ادبيات نمود يافته است. باور حقيقي بيدل، به عنوان شاعري مسلمان، گرايش ملايم به وحدت وجود يا خداانگاري و نيز خاك انگاري در سويه ي جسماني است. |
کد مقاله | 13850 |
تعداد بازدید | 866 |
|