عنوان | چندگونگی در گفتمان شرق شناسی: بازنمایی شرق در سفرنامههای زنان و نقاشیهای مردان |
نام دانشجو / طلبه | لاله آتشی |
استاد راهنما | علیرضا انوشیروانی |
دانشگاه | دانشگاه شیراز، دانشکده ادبیات و علوم انسانی |
رشته تحصيلي | ادبیات انگلیسی |
مقطع تحصيلي | دکتری |
سال اخذ مدرک | 131391 |
تعداد صفحات | 234 |
زبان | انگلیسی |
کلید واژه | ادبیات زنان ارتباط کلامی سفرنامه تاریخگرایی نوین سیاحان زن نقد پسا استعماری هومی بابا سیاحان اروپایی شرقشناسی سفرنامه نویسان زن دورگه بودگی سفرنامههای زنان نقاشیهای مردان ادبیات پسا استعماری ناهمگنی دوسودایی |
موضوع | زن و ادبيات / خانواده و ادبیات زن و هنر |
چکیده | با ظهور نظریهها و رویکردهای جدید نقد ادبی در نیمه دوم قرن بیستم، فرامتنها اهمیت چشمگیری یافتند. در همین راستا، متونی که تا کنون به حاشیه رانده شده بودند در کانون توجه منتقدان ادبی قرار گرفتند. بدینسان، فرامتنهای اجتماعی، سیاسی، تاریخی و فرهنگی که تا آن زمان از نظر ادبی فرومرتبه بهحساب میآمدند در محیطهای آکادمیک مطرح شدند و مورد واکاوی قرار گرفتند. از جمله متنهایی که غالباً در حاشیه ادبیاتِ فاخر قرار میگرفت سفرنامه بود. سفرنامهها را ادیبان نمینگاشتند و به همیندلیل از منظر ادبی متونی نسبتاً کماهمیت تلقی میشدند و حداکثر جزو ادبیات عامیانه محسوب میگردید. اما پس از پیدایش نظریه های جدید نقد، سفرنامهها به منابع ارزشمندی برای مطالعه فرهنگ عامه، جامعه شناسی، انسان شناسی، تاریخ اجتماعی، مطالعات ادیان و به طور کلی جغرافیای وسیع علوم انسانی تبدیل شدند و بر همین اساس جایگاه ویژهای در قلمرو پژوهشهای ادبی کسب نمودند. ژانر سفرنامهنویسی غالباً در حاشیه پژوهشهای ادبی بوده و در این میان ، سفرنامههای زنان به پیرامون بیرونیِ این حاشیه رانده شده چون در جوامع مردسالار ادبیات زنان همیشه از جایگاهی برابر با ادبیات مردان برخوردارنبودهاند. سفرنامههای زنان غربی با سفرنامههای مردان غربی تفاوتهایی دارند. زنان غربی که در تقابل گفتمان استعمار و گفتمان زنانگی جایگاهی متزلزل و نامطمئن داشتند تنشها و تعاملاتی را در متون خود به تصویر میکشند که غالباً در متون سفرنامههای مردان غربی بهچشم نمیخورد. ردّ پای این تنشها را میتوان در تصویرهایی که سیاحان زن غربی از شرق ارائه میدهند دنبال کرد و نقش آنها را در شکلگیری هویت و جایگاه زنان انگلیسی در قرن نوزدهم بررسی کرد. در این پژوهش متون واژگانی و تصویری که در بستری از گفتمانهای فرهنگی معنا پیدا میکنند تحلیل خواهند شد. ردّپای گفتمان شرقشناسی را میتوان در نقاشیهایی که در قرن نوزدهم از شرق ترسیم شدهاند نیز یافت. متن سفرنامه ها بر اساس نظریه دورگهبودگی هومی بابا و نقاشیها بر اساس نظریه نشانه شناختی کرِس و وَن لیون بررسی خواهند شد. تنشهای موجود در متن سفرنامه و نقاشی در فضایی گفتمانی شکل میگیرد که هومی بابا نامش را فضای سوم نهادهاست. فضای گفتمانی در مباحثِ ادوارد سعید در شرقشناسی به چشم نمیخورد بنابراین ادوارد سعید با تمرکز بر تصاویرِ بسته تفاوتها و تصاویرِ باز را به حاشیه میراند و چه بسا این رویکردِ پسااستعماری نگاهِ کلیشهایِ غرب بر شرق و فرایندِ دیگریسازی را تداوم بخشد. با اشاره به تنشها، دوگانهگوییها و روایتهای چندصدایی و با بررسیِ تصاویرِ باز میتوان ابعادِ نادیده و ناشنیده روزگارِ استعمار و تنشهای گفتمانهای شرقشناسی را دید و شنید و بدین نتیجه رسید که ساختارِ قدرت لزوماً هرمیشکل نیست و قدرت از بالا بر پایین اعمال نمیشود، قدرت در بسترِ شبکهای از گفتمانها میگردد و جریان دارد. بدینسان، ساختارِ هرمی که مبنایش تقابلهای دوتاییاست فرو میپاشد و زاویه دیدِ دانای کل به زاویه دید همطراز بدل میشود ، زاویهای که باعث میشود تقابل جای خود را به تعامل دهد. |
شماره ثبت | 388 ( قم ) 378 ( تهران ) |
شناسه پایان نامه |
1346 |
تعداد بازدید |
1208 |
|