ورود
عضویت
بانــک‌اطلاعــات‌علمــی‌
عنوان تاریخ‌گذاری احادیث مذمت حضور اجتماعی زنان در منابع فریقین بر اساس روش ترکیبی تحلیل اسناد و متن
نام دانشجو / طلبه معصومه ریعان
استاد راهنما محمدکاظم رحمان ستایش    
استاد مشاور محمدتقی دیاری بیدگلی    
دانشگاه دانشگاه قم، دانشکده الهیات و معارف اسلامی
رشته تحصيلي علوم قرآن و حدیث
مقطع تحصيلي دکتری
سال اخذ مدرک 1395
تعداد صفحات 803
زبان فارسی
کلید واژه حضور اجتماعی زنان  تاریخ‌گذاری  حلقه مشترک  شبکه اسناد  تحلیل متن و اسناد  مذمت زنان  
موضوع زن و اجتماع / مشارکت اجتماعي زنان    
چکیده تاریخ‌گذاری روایات یکی از روش‌های نوین حدیث‌شناسی است که برمبنای آن علاوه بر تعیین تقریبی پیدایش روایات، می‌توان سیر ظهور و دلایل بروز و تفکّر برهه‌ای از تاریخ مسلمانان را شناسایی نمود. در این رساله بیش از 45 روایت مذمّت حضور اجتماعی زنان در منابع شیعه و اهل سنّت، مانند روایاتی با عنوان "نماز زنان در مسجد"، "اطاعت از زنان"، "ولایت زنان"، "دیده نشدن زنان"، "لیس علی النّساء" و ... بر اساس تحلیل اسناد و متن، تاریخ‌گذاری شده است و پیدایش مجموعه‌ آنها را از نیمه دوم قرن اول تا قرن پنجم هجری نشان می‌دهد. "شبکه اِسناد" این روایات با شناسایی حلقه‌های مشترک و رشد قهقرائی اسناد، نشان‌دهنده گسترش بی‌رویه این روایات در عصر تدوین فقه در قرن دوم و سوم است و "تحلیل متن" این روایات، ظهور احادیث همدلانه و غیرهمدلانه بسیاری را در جهت نظریه‌پردازی کردن فقه زنان نشان می‌دهد. روایات مذمّت حضور اجتماعی زنان به مرور زمان، رشد متنی گسترده‌ای را نشان می‌دهند که حاصل ظهور تغییرات فکری عالمان و بروز فرهنگ غالب در تعریف زن در دوران‌های مختلف اسلامی است که به مثابه یک گفتمان و منظومه فکری بر اخلاقیات، اعتقادات و فرهنگ جامعه اسلامی تأثیر به‌سزایی داشته است. روند رشد متنی روایات، از تفسیر موسّع حسن عملکرد زن تا تعریف مضیّق اعمال وی، محصول عوامل متعددی است که درهم پیچیده و به گفتمان مذمّت زنان توسعه داده است. برخی از این عوامل عبارتند از: تغییر شرایط سیاسی- اجتماعی و فرهنگی بعد از عصر رسالت، مقابله با آثار و پیامدهای حادثه جمل بر حضور زنان در کنش‌های اجتماعی، خلأ مبانی عملکرد فقهی زنان در دوران بعد از صحابه، هدایت سیل سوالات مردم از طریق حاکمان در جغرافیای گسترده سرزمین‌های اسلامی به راویان، فقیهان و قصّه‌گویان، تعیین زنان به عنوان مصداق هواخواهی و دنیاگرایی از طریق راویان زاهد، بسط فرهنگ داستان‌پردازی در مورد زنان صدر اسلام، خلط فهم عبارات، دست‌بردن در روایات اصیل، وقوع تصحیف و بهره‌برداری از احساسات ضد یهودی در عصر تدوین و تکامل روایات. علاوه بر این عوامل، بی‌مبالاتی مدوّنان در جمع‌آوری احادیث مربوط به زنان نیز در بسط فرهنگ زن‌ستیزی و جعل روایات مذمّت زنان بسیار موثر بوده است.

شناسه پایان نامه 1718
تعداد بازدید 23

 
نام
نام خانوادگی *
ایمیل

کد امنیتی *

*





پژوهشکده زن و خانواده با هدف تبیین دیدگاه نظام‌مند دین پیرامون مسائل زن و خانواده، تعمیق پژوهش‌ها و کارشناسی‌های دینی و پاسخ‌گویی به نیازهای تئوریک و دفاع از مرزهای اعتقادی در این حوزه توسط مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران در سال 1377 تاسیس گردید. ادامه ...
کلیه حقوق و امتیازات متعلق به پژوهشکده زن و خانواده می باشد.
Wrc.ir © 1380 - 1397