- صفحه‌نخست
- بانک اطلاعات علمی
- کتابخانه
-
ارتباط با ما
شماره‌های تماس
مرکز قم
تلفـن: ۱۳-۳۲۹۰۷۶۱۰ (۰۲۵)
فکس: ۱۳-۳۲۹۰۷۶۱۰ (۰۲۵)
سامانه‌پیامکی: ۳۰۰۰۱۲۳۰۰۱۱۰۲۰
خیابان جمهوری، میدان سپاه، بطرف ریل، پلاک ۵۰
مرکز تهران
تلفـن: ۸۸۹۸۳۹۴۴ (۰۲۱)
فکس: ۸۸۹۸۳۹۴۴ (۰۲۱)
بلوارکشاورز،خیابان نادری،ک حجت‌دوست،پ ۵۶
بانــک‌اطلاعــات‌علمــی
| عنوان | سقط جنین از دیدگاه فقه مقارن |
| شماره ویرایش | |
| تعداد صفحات | 6 |
| نویسنده |
|
| مشخصات نشریه | فصلنامه باروری و ناباروری - پژوهشگاه فناوری‌های نوین علوم زیستی جهاددانشگاهی، ابن‌سینا - علمی پژوهشی سال 6 شماره 4 پیاپی 24 |
| تاریخ انتشار | پائیز - 1384 |
| درجه علمی | علمی - پژوهشی |
| زبان | فارسی |
| کلید واژه | سقط جنین دمیده شدن روح فقه مقارن |
| موضوع | زن و فقه / فقه زنان سقط جنين / جنين |
| چکیده |
مسئله سقط جنین و احکام مربوط به آن در فقه اسلامی از مسائل مهم حوزه دینی به شمار می‌آید و با روند تکاملی و رو به رشد علوم جدید وارد حوزه علمی و مجامع پزشکی دنیا نیز گردیده ست. فقه اسلامی در برابر خواسته‌های روز و نیاز بشری نمی‌تواند ساکت باشد و نمی‌تواند در برابر پیشرفت‌های علمی واپس گراید و خود را با آن همراه و هماهنگی نکند؛ زیرا دریافت‌های علمی جدید و مشکلات نو پیدا طبعاً در درک بعضی مبانی اصولی و فقهی و تشخیص موضوعات و مفاهیم و برداشت از متون دینی تاثیر خواهد گذاشت؛ بنابراین محققین حوزه‌های علمیه دینی که صیانت فقه اسلامی را برعده دارند لازم است بیش از پیش با مکاتب و آرای مختلف آشنا شده و موضوعات مهم فقهی را براساس دستارودهای علمی جدید مورد برسی و تجدید نظر قرار دهند. مباحثی که در این مقاله به آن پرداخته شده است عبارتند از: 1ـ تعریف جنین، 2ـ مراحل خلقت و شکل‌گیری جنین از قبیل نطفه (لقاح تخمک و اسپرم) 3ـ مدت هر یک از مراحل جنینی 4ـ بیان اختلاف نظر فقهای اسلامی نسبت به اطلاق لفظ جنینی که شکل‌گیری آدمی در آن نمایان نشده است و آن را فاقد حکم جنین می‌دانند. 5ـ سقط جنین در چه مراحله‌ای از مراحل حمل، جایز است؟ در پاسخ به موارد فوق باید گفت: اصل در سقط جنین بنا بر نظر امام محمد غزالی بر ممنوعیت است؛ ولی مذاهب و اندیشمندان معاصر در این موضوع اختلاف دارند: الف: از نظر مذهب حنفیه: در متون کتب فقهای حنفیه از جمله (الدار المختار) بیان شده که سقط جنین قبل از دمیدن روح انسان در آن یعنی قبل از گذشت هار ماه بر آن امکان‌پذیر است؛ اگرچه فقیهان این مذهب اسقاط حمل را قبل از نفخ روح حرام ندانسته‌اند. ب: از نظر مذهب مالکیه: خارج ساختن نطفه ترکیب یافته با تخمک زن بعد از لقاح را هر چند قبل از گذشت چهل روز باشد جایز نمی‌دانند و حالت عذر را هم استثناء ننموده‌اند. یعنی حکم سقط جنین در مذهب مالکی در هر مرحله‌ای از مراحل جنین، حرام می‌دانند. ج: از نظر شافعیه: فقهای شافعیه در این قضیه دارای دو نظریه می‌باشند: 1ـ نظریه قائل بر تحریم سقط جنین پس از استقرار نطفه در رحم اگر چه قبل از اتمام چهل روز باشد. 2ـ عده‌ای دیگر از جمله ابواسحاق مروذی و شر املسی با استناد به نظریه ابوحنیفه، سقط جنین را در مرحله نطفه و علقه مورد تسامح قرار داده‌اند و با عذر شرعی سقط آن را جایز دانسته‌اند اگر چه امام محمد غزالی سقط نطفه بعد از لقاح را در هر مرحله‌ای باشد حرام می‌داند. د: از نظر مذهب حنابله: فقهای این مذهب سقط جنین را با گذشت بیشتر از چهل روز را بر آن جایز نمی‌دانند. و: نظریه ترجیحی: در میان مذاهب که استاد فقه مقارن دکتر عبدالکریم زیدان در کتاب المفصل بیان داشته این است: اگر سقط جنین به خاطر معالجه و یک مشکل شرعی باشد و مرحله جنین قبل از نفخ روح یعنی قبل از گذشت چهار ماه از آغاز حمل باشد سقط آن از نظر شریعت جایز است. تا آنجا که، بعضی اسقاط جنین در قبل از چهار ماهم چه با عذر و چه بدون عذر را جایز می‌دانند. شیخ محمد شلتوت رئیس سابق دانشگاه الازهر می‌گوید: اگر به تأکید ثابت شود که بقای نوزاد پس از تحقق حیات آن دچار مشکلی از جمله مرگ می‌شود قواعد کلی شریعت، ما را به کمترین دو ضرر (اخف الضررین و اهون المفسد تین) دستور می‌دهد. امروزه عده‌ای از علمای اسلامی به دلیل فساد زانه و مشکلات اجتماعی، اسقاط جنین را جایز شمرده‌اند نظر راجح دکتر یوسف قرضاوی استاد فقه مقارن در عصر کنونی بر این است که جنین پس از چهار ماه و نفخ روح در آن به عنوان یک انسان کامل محسوب می‌شود و هرگونه جنایت بر آن به مثابه جنایت بر انسان کامل است؛ تا آن جا که قوانین شریعت به زن حامله اجازه می‌دهد که ماه رمضان را به خاطر صیانت از حیات جنین افطار نماید و همچنین به خاطر حفظ جنین تاخیر قصاص از زن حامله محکوم به قصاص و یا محکوم به رجم را واجب می‌داند. موضوع (نفخ روح) ماسوای حیات حیوانی محض است و حیات حیوانی مسبوق بر حیات انسانی (نفخ روح) می‌باشد. بعضی از فقهای معاصر و متخصصین فقه مقارن در صورت نیاز و ضرورت سقط جنین را جایز دانسته‌اند و از نظر آن چنین در چنین مرحله‌ای یک مایع محض و یا عقله‌ای از خون و یا مضغه‌ای از گوشت پاره است. دکتر قرضاوی تصریح می‌دارد که اگر از طریق علمی موثق ثابت گردد که جنین در شکم مادر ناص الخلقه و یا به شدت ناقص العضو باشد که زنده ماندن آن بعد از ولادت یا در آینده برای خود و خانواده‌اش موجب عذاب و مشکلاتی باشد در اینجا به مفاد قاعده (الضرر یدفع بقدر الامکان) ضرر را به قدر امکان باید دفع کرد، سقط آن را جایز دانسته‌اند. |
| کد مقاله | 9410 |
| تعداد بازدید | 1208 |
|
|
پژوهشکده زن و خانواده با هدف تبیین دیدگاه نظام‌مند دین پیرامون مسائل زن و خانواده، تعمیق پژوهش‌ها و کارشناسی‌های دینی و پاسخ‌گویی به نیازهای تئوریک و دفاع از مرزهای اعتقادی در این حوزه توسط مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران در سال 1377 تاسیس گردید. 
نشـانی‌مرکز‌قـم: بلوار الغدیر کوچه 10 پلاک 5
تلفـن: 58-32603357 (۰۲۵)