عنوان
|
رابطه حضرت فاطمه (علیها السلام) و امام علی (علیه السلام) در الطبقات الکبری ابن سعد |
تعداد صفحات
|
18 |
نویسنده
|
سارا خاتمی - مجتبی سلطانی احمدی - مصطفی گوهری فخرآباد |
مشخصات نشریه
|
سیره پژوهی اهل بیت علیهم السلام - دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه شعبه مشهد - مصوب حوزوی سال 8 پیاپی 14 |
تاریخ انتشار
|
بهار و تابستان - 1401 |
محدوده صفحات
|
62-45 |
کلید واژه
|
حضرت علی (ع) احادیث مجعول حضرت فاطمه(سلام الله علیها) متون روایی روایات اهل سنت الطبقات الکبری ابن سعد
|
چکیده
|
رابطه فاطمه (س) و علی (ع) از موضوعاتی است که در منابع تاریخی به صورتهای گوناگون و گاه متناقض گزارش شده است. در این میان الطبقات الکبری که از قدیمترین منابع تاریخی، تألیف ابن سعد (متوفای 230) از نمایندگان اصلی اهل حدیث در سده سوم هجری است، گزارشهایی در اینباره ارائه کرده که بسیاری از آنها در منابع بعدی نیز تکرار شده است. بر اساس روایات ابنسعد، حضرت فاطمه (س) و علی (ع) در زندگی مشترک اختلافاتی داشتند که احتمالاً مهمترین و قدیمترین آنها به خواستگاری علی (ع) از دختر ابوجهل برمیگردد. پرسش اصلی پژوهش این است که تا چه اندازه میتوان در مورد وجود اختلاف میان حضرت زهرا (س) و امام علی (ع) به این روایات اعتماد کرد؟ بر اساس یافتههای این مقاله روایات ابن سعد و شماری دیگر از نویسندگان اهل سنت درباره شدت این اختلافات چندان قابل اعتماد نیستند. به نظر میرسد برخی از این اخبار محملی برای ساختن شأن صدور حدیث نبوی «فاطمة بضعة منی ...» و مبرّا کردن شیخین از آزار فاطمه (س) بوده است. گزارش اختلاف میان زوجین، تنها منحصر به منابع سنی نیست، بلکه به صورت پراکنده در برخی منابع شیعی نیز انعکاس یافته است. ظاهراً برخی از این روایات در منابع شیعی نیز به بهانه بیان فضائل امیرالمؤمنین جعل شده است. چنین روایاتی با ارائه تصویر نادرست از فاطمه (س)، آن حضرت را تحت تأثیر سخنان اطرافیان نشان میدهد. این روایات جعلی چنین وانمود میکنند که آن حضرت بارها از روی ضعف، برای شکایت نزد پیامبر (ص) رفته است.
|