عنوان | دیالکتیک سوژه و فضا: زنان در فضاهای رسمی و غیر رسمی (مورد مطالعه: زنان شهر کامیاران) |
تعداد صفحات | 26 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | جامعهشناسی نهادهای اجتماعی - دانشگاه مازندران - علمی پژوهشی پیاپی 18 |
تاریخ انتشار | پاییز و زمستان - 1400 |
محدوده صفحات | 88-63 |
زبان | فارسی |
کلید واژه | فضا معلم معلمان زن سوبژکتیویته نظام آموزشی کامیاران (شهرستان) سوبژکتیویتههای زنانه نمایش عمومی روایت نهایی فضاهای رسمی فضاهای غیررسمی |
چکیده |
اهداف: پژوهش حاضر ضمن اتکا بر مضمونِ نظریِ فضامندیِ روابطِ اجتماعی، درصدد ارائهی تحلیلی کیفی از شیوههای برساخت سوبژکتیویتهی زنان در فضاهای رسمی و غیررسمی است. رویکرد نظری برگرفته از سنتی انتقادی (از آرای فمنیستها تا نظریات فوکو و هانری لوفور) است که ضمن داشتن التفاتی دایمی به محوریت امر اجتماعی، برساخت سوبژکتیویته را در متن فضا تحلیل میکند. روش مطالعه: میدان مطالعه زنان شهر کامیاران و به طور مشخص زنانِ معلم است که بهطور روزمره هر دو نوع فضا را تجربه میکنند. سوای مشاهدۀ مستقیم میدان مطالعه توسط پژوهشگر و اشتراک در تجارب زیسته با سوژههای مورد مطالعه ، دادهها از طریق مصاحبه-های عمیق فردی گردآوری شدهاند و با استفاده از شیوۀ تحلیل مضمونی تفسیر گشتهاند. یافته ها: یافتهها در قالب 20 مقوله فرعی و 4 مقوله اصلی صورتبندی شدهاند و نتایج نشان میدهد که زنانِ معلم در فضای رسمیِ مدرسه بهمیانجی نوعی «نمایشِ عمومی» با سازوکارهای انضباطی مدرسه کنار میآیند، اما در زیر پوست این نمایشِ عمومی نوعی «روایت نهانی» برای مقاومت در برابر این نظام انضباطی برمیسازند. درست اما همین زنان در فضاهای غیررسمی از «نمایش عمومی» نه بهعنوان دستمایهای برای کنار آمدن با نظام انضباطی بلکه بهمثابه محملی برای ابراز وجود و نمایش خویشتنِ زنانه استفاده میکنند و با ورود به معاشرتهای دوستانه و برقراری تعامل با دیگری و گذران اوقات فراغت درصدد تحقق نَفس زنانه برمیآیند. نتیجهگیری: بهبیاندیگر، در این فضاها تلاش زنان برای برساخت روایتی نهانی جهت محافظت از خویش کمرنگتر و ناضروریتر میشود و جای خود را به تلاش جهت تقویت عاملیت زنانه میدهد که معمولاً بهواسطۀ کنشهایی مثل نقابزدایی از چهره، بدننمایی و تصرف فضا انجام میگیرد. کنش زنانه در فضاهای رسمی معطوف به نوعی مقاومت ظریف و نامرئی برای پنهانکردن خویش و گریختن از چنگال نظام انضباطی است، اما در فضاهای غیررسمی در جهت نوعی کنشگری فعالانه برای بازنمایی زنانگی و تصرف فضاها پیش میرود. |
کد مقاله | 43530 |
تعداد بازدید | 125 |
|