عنوان | بازتاب اجرای قوانین عثمانی در عراق بر وضعیت اجتماعی اتباع ایرانی مقیم عتبات عالیات؛ ازدواج و خدمت سربازی |
تعداد صفحات | 19 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | پژوهشنامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی سال 10 شماره 1 پیاپی 19 |
تاریخ انتشار | بهار و تابستان - 1400 |
محدوده صفحات | 205-187 |
زبان | فارسی |
کلید واژه | ازدواج تابعیت ایران عراق دوران عثمانی مهاجران ایرانی وضعیت اجتماعی خدمت سربازی قوانین حقوقی سربازی ایرانیان ممنوعیت ازدواج عتبات عالیات اتباع ایرانی قوانین عثمانی زنان عثمانی قوانین اجتماعی قوانین سیاسی |
چکیده |
با ارتقاء روابط دیپلماتیک بین دو دولت ایران و عثمانی در قرن نوزدهم، میزان حضور ایرانیان هم در شهرهای مقدس عراق توسعه پیدا کرد. شرایط نابسامان سیاسی و اقتصادی ایران، جستجوی شغل و درآمد بهتر و گرایشات مذهبی مواردی بود، که در مهاجرت برخی از ایرانیان به عتبات عالیات تاثیر داشت. دولت عثمانی نسبت به حضور ایرانیان در عراق، نگرش مثبتی نداشت. سعی داشت با اعمال برخی قوانین سیاسی و اجتماعی، نفوذ ایرانیان در عراق را با محدودیت مواجه سازد. قانون ممنوعیت ازدواج ایرانیان با زنان عثمانی و خدمت سربازی اجباری برای متولدین ایرانی از زنان عثمانی در راستای این اهداف صورت گرفت. سرپیچی اتباع ایرانی در پذیرش این قوانین و سخت گیری ماموران عثمانی در اجرای آن، از مواردی بود که وضعیت اتباع ایرانی مقیم عتبات عالیات را در قرن نوزدهم با دشواری هایی روبرو کرد. رسیدگی به این مسائل، دیپلماسی پیچیده ای را در روابط ایران و عثمانی ایجاد کرد. در این پژوهش تلاش شده به روش تحلیلی با واکاوی اسناد و منابع موجود در بایگانی های دو کشور ایران و عثمانی به این سوالات پاسخ داد: 1. رویکرد دولت عثمانی در اجرای قوانین اجتماعی در شهرهای مقدس عراق چه بود؟ 2. چرا ماموران عثمانی در اجرای این قوانین بر اتباع ایرانی تاکید داشتند؟ یافته های پژوهش بیانگر آن است که دیدگاه دولت عثمانی در عراق با تصور بر اینکه دولت ایران در پشت صحنه فعالیت های سیاسی، مذهبی شیعیان در عراق قرار دارد و عدم نظارت بر فعالیت های ایرانیان در عراق باعث قدرتمندتر شدن ملیت ایرانی در عراق و تهدید هویت عثمانی در این بخش از قلمرو تحت حاکمیت خود خواهد شد، هیچگاه نظر مساعدی به حضور ایرانیان در شهرهای مقدس عراق نداشتند. اعمال قوانین اجتماعی و حقوقی در میان اتباع ایرانی در راستای این نوع نگرش تقویت میشد. |
کد مقاله | 42667 |
تعداد بازدید | 65 |
|