عنوان
|
بازنمایی جنسیت در کتابهای عربی دوره دوم متوسطه |
تعداد صفحات
|
20 |
نویسنده
|
فاطمه ایراندوست - مریم جلائی - عباس زارعی تجره |
مشخصات نشریه
|
دوفصلنامه دراسات فی تعلیم اللغه العربیه و تعلمها - دانشگاه شیراز سال 3 شماره 2 پیاپی 6 |
تاریخ انتشار
|
پاییز و زمستان - 1398 |
درجه علمی
|
علمی - پژوهشی |
محدوده صفحات
|
110-91 |
زبان
|
عربی |
کلید واژه
|
جنسیت تبعیض جنسیتی کتابهای درسی دوره متوسطه کتابهای درسی ایران بازنمایی جنسیت کتابهای عربی دوره دوم متوسطه لایههای مواد درسی پنهان
|
چکیده
|
القـای ناخواسـتۀ ارزش هـای فرهنگـی از جملـه نابرابرهـای جنسـیتی از طریـق کتـاب هـای درسـی، یكــی از ابعــاد مهــم لایه هــای پنهــان مــواد درســی اســت کــه کنــدوکاو دربــارۀ آن هــدف پژوهــش حاضـر اسـت. در راسـتای بررسـی ایـن مسـأله، ایـن جسـتار بـا هـدف بازنمایـی جنسـیت در کتـاب هـای درسـی عربـی دورۀ دوم متوسـطۀ ایـران در سـال تحصیلـی 1397-98 انجـام شـد. سـه کتـاب عربـی رشـتۀ ادبیـات و علـوم انسـانی (دهـم، یازدهـم و دوازدهـم) تحـت عنـوان «اللغـۀ العربیـۀ، لغـۀ القـرآن» به عنـوان نمونـه انتخـاب گردیـد. با ملاحظـۀ بازنگـری هـای صـورت گرفتـه در کتـاب هـای درسـی عربـی دبیرسـتان در سـال هـای اخیـر و نیـز بـا توجـه بـه نقـش مانـدگار کتـاب هـای درسـی در نهادینـه کـردن ارزش هـا و انتقـال الگوهـای فرهنگـی و اجتماعـی و بـا احتمـال سـوگیری کتـاب هــای موردنظــر در نحــوۀ ارائــه مفاهیــم جنســیتی، انجــام ایــن پژوهــش ضــرورت ویــژه داشــت. بــرای نیــل بــه هــدف پژوهــش (بررســی نحــوۀ معرفــی مفهــوم جنســیت از طریــق کتــب عربــی،) پنــج مؤلفــۀ واژه هــای جنســیتی، کاربــرد اســامی مردانــه و زنانــه، تصاویــر، فعالیت هــای ورزشــی و مشــاغل، مورد مطالعــه قــرار گرفتنــد. به منظــور گــردآوری و تجزیه و تحلیــل داده هــای غنــی، دو رویكـرد بررسـی فراوانـی هـای واژه هـا و تحلیـل محتـوا بـه کار گرفتـه شـد. نتایـج بررسـی ها نشـان داد کــه در کتــب بازنگــری، تعــادل بیــن دو جنــس در هیچیــک از مؤلفــه هــا وجــود نــدارد؛ زنــان
هویـت شـغلی ندارنـد و بیشـتر عناویـن شـغلی بـه مـردان اختصاص یافتـه اسـت. در ایـن کتابهـا کـم توجهـی بـه فعالیـت هـای ورزشـی بـرای هـر دو جنـس مشـهود اسـت و در ایـن عرصـه حضـور زنـان محدودتـر اسـت. در مؤلفـۀ واژه هـای جنسـیتی، با وجـود نابرابـری معنـادار بـه نفـع مـردان، از بیـن واژه هـای زنانـه، بـه واژۀ مـادر توجـه بیشـتری شـده اسـت کـه دلالـت بـر جایـگاه مـادر در فرهنـگ اسـلامی ایرانـي دارد.
|