عنوان
|
تحلیل ساختاری بارداریها و زایشهای فراطبیعی در قصههای پریان ایرانی و اسطورههای ایرانی، هندی و بینالنهرینی |
تعداد صفحات
|
19 |
نویسنده
|
ثمین اسپرغم - ابوالقاسم قوام - سمیرا بامشکی |
مشخصات نشریه
|
دوفصلنامه پژوهشهای ایرانشناسی (ادبیات و علوم انسانی سابق) - دانشگاه تهران سال 8 شماره 2 |
تاریخ انتشار
|
پاییز و زمستان - 1397 |
درجه علمی
|
علمی - پژوهشی |
محدوده صفحات
|
19-1 |
زبان
|
فارسی |
کلید واژه
|
هندوستان ایران اسطوره باروری بارداری زایش قصههای پریان ساختارگرایی اساطیر ایران بینالنهرین
|
چکیده
|
در قصههای پریان، بارداریها و زایشها نیز همچون دیگر رخدادها و عناصر اینگونۀ ادبی، صورتهایی دگرگونه و فراطبیعی دارند. در این مقاله، انواع بارداریها و زایشهای فراطبیعی در قصههای پریان ایرانی بررسی میشود. سپس به کمک روش اسطوره شناسی ساخت گرای کلود لوی استروس، به تحلیل ساختاری و تطبیقی این قصهها با اساطیر ایرانی و نیز اسطورههای دو سرزمین همجوار یعنی هند و بینالنهرین پرداخته خواهد شد که پیوندهای فرهنگی و تاریخی با ایران دارند و بدین ترتیب شباهتهای ساختاری بارداری و زایش در قصههای پریان ایرانی با این اسطورهها نشان داده خواهد شد. سرانجام با توجه به اسطورهبنهای مشترک این روایات، الگوی ساختاری این روایتها معین میشود و با توجه به نشانهها و نمادهای موجود در روایات، نقد و تحلیل میگردد. بررسی تطبیقی این قصهها و اساطیر نشان میدهد که اشکال غیرمعمول بارداری و زایش در قصههای مورد بحث در اصل صورتهایی اسطورهای هستند که در گذر زمان تغییر شکل داده و به صورتهایی مختلف در قصههای پریان نمود یافتهاند. این روایتها تقابل دو مفهوم ناباروری (بارخواهی) در برابر بارآوری و عالم طبیعی در برابر عالم فراطبیعی و کوشش برای حل آنها را نشان میدهند. در این روایتها، تقابل غالباً به یاری عناصر واسطۀ فراطبیعی مرتفع میشود. این گونه بارداریها و زایشهای غیرمعمول مختص قهرمانان قصههاست و ایشان را از آغاز آفرینششان به عوالم دیگر متصل میکند و سیمای ابرانسانی و خصلتهای قهرمانی ایشان را از همان لحظۀ بسته شدن نطفهشان آشکار مینماید تا ممتاز بودن آنها و جهانشان را از دیگر انسانها آشکارتر سازد.
|