عنوان | تأثیر متغیر نکاح در استیفای حق تولیدمثل در حقوق اسلام، انگلیس و آمریکا |
تعداد صفحات | 28 |
نویسنده |
|
مشخصات نشریه | فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب - دانشگاه قم سال 5 شماره 1 پیاپی 15 |
تاریخ انتشار | بهار - 1397 |
درجه علمی | علمی - پژوهشی |
محدوده صفحات | 176-149 |
زبان | فارسی |
کلید واژه | نکاح فرزندآوری انحلال نکاح تجرد تولیدمثل اسلام آمریکا نظام حقوقی حقوق فرزندان حقوق والدین انگلستان حقوق اسلام حقوق آمریکا باروری پس از مرگ حقوق انگلیس تولیدمثل انسانی طلاق موت حقوق کودک حق فرزندآوری حق باروری استیفای حق حق تولید مثل |
چکیده |
فرزندآوری و مباحث مربوط به آن، از مسائلی است که در جامعه امروز ایران حائز اهمیت و یکی از عوامل مؤثر بر آن، ازدواج است. به علاوه، با تحولات خانواده و اضمحلال نسبی آن در کشورهای غربی مسأله فرزندآوری ارزش و اهمیت خود را از دست نداده، اما نحوه توجه به آن بسیار متفاوت شده است. پژوهش پیش رو، کوشیده به روش توصیفی – تحلیلی به این پرسش اساسی پاسخ دهد که در نظام حقوقی اسلام، انگلیس و آمریکا متغیری مثل نکاح در استیفای حق تولیدمثل انسان چه جایگاهی دارد؟ نتایج این پژوهش نشان میدهد در اسلام، ازدواج عاملی مهم در استیفای حق تولیدمثل است و افراد مجرد نمیتوانند بدون آن به این کار اقدام کنند و پس از انحلال نکاح به طرق مختلفی چون مرگ، طلاق، فسخ، ارتداد و غیره، نیز این استیفا محدود و فقط در برخی حالتها، حکم آن جواز است؛ ولی در حقوق انگلیس، این امر نیازمند اجازه نامه کتبی زوج است و در آمریکا، پس از مرگ زوج، زوجه میتواند بدون هیچ محدودیتی از اسپرم وی برای فرزندآوری استفاده کند و از این طریق صاحب فرزند شود. اهمیت این موضوع هنگامی روشن میشود که پای حقوق اطفال و کودکان در میان باشد. از دیدگاه اسلامی، نسب به عنوان یک حق پایه و اساسی میتواند حقوقِ دیگرِ کودک را تضمین نماید و در صورتی که نتوان این حق بنیادین را اثبات کرد، صحبت از سایر حقوق به سادگی میسر نخواهد بود. تازه های تحقیق فرزندآوری امر مهمی در دین اسلام است و از آنجا که اسلام دینی است مبتنی بر نظام حق و تکلیف متقابل، حق تولیدمثل را حقی آمیخته به تکلیف میداند و با این رویکرد همیشه در پی حفظ حقوق افراد آسیب پذیرتر چون کودکان است. در همین چارچوب است که اسلام متغیر نکاح را برای فرزندآوری طبیعی یا از طریق روشهای کمک باروری شرط ضروری میداند. هر چند برخی فقهای اسلام فرزندآوری زوجه در ایام عده وفات را جایز شمرده اند، اما به نظر میرسد که با توجه به اهمیت دادن اسلام به ازدواج و تأثیر در آن در حفظ موقعیت کودک بهتر است در تمامی موارد که اساساً نکاحی وجود ندارد یا به نحوی از انحا منحل شده است، دقت لازم را در جواز استفاده از روشهای کمک باروری نمود و اجازه نداد که در تزاحم میان حقوق والدین و فرزندان، حقوق والدین بر حقوق آنان مقدم شود. اما در حقوق انگلیس و آمریکا رویکردها نسبت به این مسأله متفاوت است. رویکرد فردگرایانه و توجه به حقوق فردی سبب شده است تا همیشه در جدال حقوق والدین و کودکان، حقوق والدین بر حقوق آنان مقدم شود و در این میان هیچ چیز نمیتواند مانع استیفای حق تولیدمثل افراد شود. البته این موضوع در حقوق آمریکا بسیار شدیدتر از حقوق انگلیس است، زیرا حداقل در حقوق انگلیس استفاده از اسپرم زوج میت، منوط به وجود اجازه نامه کتبی از خود اوست، درحالیکه در قوانین آمریکا این محدودیت هم وجود ندارد. |
کد مقاله | 32311 |
تعداد بازدید | 162 |
|